به قلم سردبیر: گزارش اختصاصی – باید در دهه چهارم انقلاب به بحث پارک‌های علم و فناوری، مراکز رشد و توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان بیشتر تمرکز کرد چرا که از این مسیر هم راه تجاری‌سازی باز می‌شود و هم اینکه بحث اقتصاد دانش‌بنیان تحقق می‌یابد و مساله اشتغال نیز تا حد زیادی رفع می‌شود.

در دهه چهارم انقلاب باید بر روی تجاری‌سازی علم و توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان تمرکز کرد. چرا که بر اساس قانون برنامه پنجم توسعه، تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان باید به 20 هزار واحد افزایش یابد و این در حالی است که در حال حاضر حدود سه هزار و 300 شرکت دانش‌بنیان در سراسر کشور وجود دارد و دستیابی به این رقم و اهداف موجود یک چالش جدی است.
از سوی دیگر توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان منجر به توسعه تجاری‌سازی دستاوردهای علمی و توسعه اقتصاد دانش‌بنیان، توسعه فناوری، اشتغال فارغ‌التحصیلان و توسعه کارآفرینی می‌شود که این موضوع یک فرصت تلقی می‌شود.
در واقع باید در دهه چهارم انقلاب به بحث پارک‌های علم و فناوری، مراکز رشد و توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان بیشتر تمرکز کرد چرا که از این مسیر هم راه تجاری‌سازی باز می‌شود و هم اینکه بحث اقتصاد دانش‌بنیان تحقق می‌یابد و مساله اشتغال نیز تا حد زیادی رفع می‌شود.
کارشناسان اقتصادی اعتقاد دارند که هدفگذاری نظام علمی کشور باید به صورت دقیق مشخص باشد و در واقع نظام علمی کشور باید ماموریت‌های مشخصی را برای خود تدوین و آن را دنبال کند، به نحوی که رابطه بین دانشگاه، رشته‌ها، فارغ‌التحصیلان و برنامه‌های درسی و پژوهشی با بازار کار مشخص شود.
باید در هدف‌گذاری‌های نظام آموزش عالی کشور تجدیدنظری صورت گیرد تا فارغ‌التحصیلان هر چه بیشتر به نیازهای بازار کار، جامعه و صنعت نزدیک‌تر شوند.
از سوی دیگر پیشرفت روز افزون علوم مختلف و نیاز گسترده جوامع به علم باعث شده تا الگوی توسعه کشورها بر اساس مبانی علوم روز پایه ریزی شود. در این میان حمایت از شرکتها و مؤسسات دانش‌بنیان و تجاری‌سازی نوآوریها و اختراعات به عنوان یک اصل مطرح است.
ایجاد تسهیلات لازم حمایتی برای شرکت‌های دانش‌بنیان در آذربایجان غربی باید اولویت‌کاری مدیریت جدید استان باشد و طرح‌های تجاری شده حوزه پژوهش و علم برای ورود به حوزه صنعت و تولید و فناوری باید از حمایت‌های لازم قانونی برخوردار شوند.
شرکتها و مؤسسات دانش بنیان شرکت یا مؤسسه خصوصی یا تعاونی است که به منظور هم‌افزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش محور، تحقق اهداف علمی و اقتصادی شامل گسترش و کاربرد اختراع و نوآوری و تجاری سازی نتایج تحقیق و توسعه شامل طراحی و تولید کالا و خدمات در حوزه فناوری های برتر و با ارزش افزوده فراوان به ویژه در تولید نرم افزارهای مربوط تشکیل می شود.
این در حالی است که معافیت از پرداخت مالیات، عوارض، حقوق گمرکی، سود بازرگانی و عوارض صادراتی به مدت پانزده سال و همچنین تأمین تمام یا بخشی از هزینه تولید، عرضه یا به کارگیری نوآوری و فناوری با اعطاء تسهیلات کم بهره یا بدون بهره بلندمدت یا کوتاه مدت بر طبق عقود شرعی جزو حمایتها و تسهیلات قابل اعطاء به شرکتها و مؤسسات دانش بنیان است.
از سوی دیگر اولویت استقرار واحدهای پژوهشی، فناوری و مهندسی و تولیدی شرکتها و مؤسسات دانش بنیان در محل پارکهای علم و فناوری، مراکز رشد، مناطق ویژه اقتصادی و یا مناطق ویژه علم و فناوری از دیگر موارد حمایتی است.
کارشناسان معتقدند که ایجاد پوشش بیمه ای مناسب برای کاهش خطر پذیری محصولات دستاوردهای دانش، نوآوری و فناوری در تمام مراحل تولید، عرضه و به کارگیری از نیازهای شرکت های دانش بنیان آذربایجان غربی است.
این در شرایطی است که حوزه صنعت در استان آذربایجان غربی به دانشگاه نیاز جدی دارد تا تولید بر مبنای علم به کارآمدی فعالیتها منجر شده و هزینه ها را کاهش دهد. به رغم مشکلات متعددی که در تولید شناسایی شده است مانند کمبود نقدینگی، مواد اولیه، سرمایه در گردش، عدم گشایش ال سی، موانع اقتصادی و تحریم ها باید قبول کرد که فقط تحریم ها مشکلات اقتصادی جامعه را موجب نشده بلکه فرآیند تولید هم منطقی نیست.
دانشگاههای استان برای اینكه بتوانند پاسخگوی نیازهای صنعت باشند، باید نگاه خود را معطوف به نیازها و شرایط اقتصادی استان کنند در حالی که اینچنین نیست. اگر ارتباط صنعت و دانشگاه محقق نشود علم تولیدشده در دانشگاه به كار صنعت و جامعه نمی‌آید و در این صورت، دانشگاه علمی را تولید می كند كه مورد استفاده دیگر جوامع است یا اینكه اساساً بی‌استفاده خواهد بود.
از سوی دیگر؛ چون از علوم روز به صورت کاربردی در صنعت استفاده نشده و تولید روز آمد نیست و با علم روز فاصله دارد هزینه ها افزایش یافته و بازدهی کمتر شده است.
کاربردی شدن علوم مختلف دانشگاهی و بهره مندی اقشار مختلف مردم از آن در گرو ارتباط مناسب و موثر بین مراكز تولید علم دانشگاه، حوزه، مؤسسات پژوهشی و حتی محققین و دانشمندان و مراكز مصرف‌كننده علم كه بخش‌های مختلف جامعه هستند، می باشد.
نیم نگاهی به وضعیت تولید علم در دانشگاههای استان و همچنین صنایع فعال در آذربایجان غربی نشان می دهد که ارتباط صنعت و دانشگاه یكی از حلقه‌های تولید و مصرف علم در استان است. ارتباطی كه حاصل نیاز بخش صنعت و توانایی تولید علم در دانشگاه‌ها است.
نقش و جایگاه دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های استان در اقتصاد مقاومتی بر کسی پوشیده نیست و تعامل مستقیم میان پژوهش، فناوری و بازار می تواند اقتدار و توسعه واقعی صنعتی را به همراه داشته باشد و این تفکر، زمانی محقق می شود که تحقیقات کاربردی و توسعه ای نقشی اساسی در صنعت ایفا کنند و توسعه این تفکر و اجرایی شدن آن تنها از طریق به کارگیری توانمندی های مراکز تحقیقاتی و علمی کشور بویژه دانشگاه ها در بنگاه های صنعتی، معدنی وتجاری میسر می شود.