بازيگر فراموش نشدني سينما، تئاتر و تلويزيون ايران که سال گذشته نکوداشتش در سي و سومين جشنواره فيلم فجر برگزار شد، امروز پا به 85 سالگي گذاشت.

:

به گزارش سایت خبری بینانیوز ، محمدعلي کشاورز نام پر افتخار بازيگري ايران با قريب به 65 سال فعاليت هنري يکي از افتخارات هنر معاصر ايران محسوب ميشود.

:
کشاورز با تجربهاي مغتنم و باارزش در تئاتر، اولين بازيگر نسل طلايي دهههاي سي و چهل بود که در يکي از اولين تجربه هاي متفاوت و روشنفکرانه سينماي ايران جلوي دوربين رفت. سالهاي پيش از شکل گيري موج نوي سينماي ايران، کشاورز در فيلم «شب قوزي» به کارگرداني فرخ غفاري بازي کرد. اين هنرمند برجسته در سالهاي قبل از انقلاب، تن به بازي در محصولات رايج و متداول سينماي فارسي نداد و با تربيت تئاترياش حاضر نشد فيلمفارسي بازي کند. از اواخر دهه چهل کشاورز به همکاري با بهترين و خوش فکرترين کارگردانان سينماي ايران پرداخت و در فيلمهاي داريوش مهرجويي، ناصر تقوايي، بهرام بيضايي و محمدرضا اصلاني بازي کرد. در سالهاي پس از پيروزي انقلاب، بهترين بازيهاي کشاورز در آثار زنده ياد علي حاتمي رقم خورد. بخصوص در سريال «هزار دستان» و فيلم «مادر» که اوج هنر کشاورز را به نمايش گذاشتند. ميتوان گفت متفاوتترين حضور سينمايي کشاورز در «زير درختان زيتون» رقم خورد. تجربهاي درخشان و کاملاً متفاوت که نشان از انعطاف بالاي کشاورز داشت. کشاورز در «زير درختان زيتون» انطباق فوقالعادهاي با شيوه خاص عباس کيارستمي (که عموماً با نابازيگران کار ميکند) داشت.

:
اين هنرمند برجسته با بازي در سريال «پدرسالار» کاراکتري را خلق کرد که بسيار محبوب و ماندگار از کار در آمد. کشاورز چند سالي است به علت بيماري حضوري در مقابل دوربين ندارد، آنچه پيش رو داريد حاصل گفت و گوهاي ما با تعدادي از اهالي سينماست. گفت و گوهايي که ميتواند حکم شمايل نگاري اين هنرمند فراموش نشدني را نيز داشته باشد.

:

کشاورز جايگاه والايي در تئاتر دارد
پرويز پورحسيني به بانی فیلم گفت: آقاي کشاورز را از اوايل دهه 40 شناختم. در اداره دراماتيک. آن موقع من شاگرد کلاس بازيگري آقاي سمندريان بودم. بعدها که گروه «پازارگاد» به همت آقاي سمندريان تشکيل شد ما شاگردان در کنار اساتيد به صحنه ميرفتيم. نمايشهاي بسياري را با اين گروه به صحنه برديم «آندورا»، «لئوکاديا» و غيره.

:
اين بازيگر در ادامه گفت: در کنار عزيزاني مانند آقاي کشاورز، آقاي مشايخي، خانم شيخي، اسماعيل داورفر، رکن الدين خسروي و بسياري از عزيزاني که در کنارشان ميآموختيم. اکنون مردم آقاي کشاورز را از سريالها و فيلمها ميشناسند. در حاليکه جايگاه ايشان را در تئاتر نميدانند. نمايشهايي که با شرکت ايشان آن سالها به صحنه رفت پايه گذار تئاتري شد که بعدها ادامه يافت و بعد از انقلاب به نسل بعد به ارث رسيد. آقاي کشاورز عزيز تولدتان مبارک و هميشه سايهتان بر سر ما باشد. مردم زحمات شما را فراموش نميکنند.

:
بازيگري پر قدرت

:
مهدي صباغ زاده به بانی فیلم گفت: من کشاورز را بيشتر بازيگر سينما ميدانم تا تلويزيون. او بازيگر پر قدرتي است و نقشهاي ماندگاري را در سينما و تلويزيون ايفا کرده.
به خصوص در کارهاي آقاي علي حاتمي نقشهاي جاودانهاي را از خود به يادگار گذاشته. بنده هم افتخار اين را داشتم که در فيلم «جستجو در جزيره» در سال 69 در خدمت ايشان باشم. در آن سالها جزيره کيش به قدر الان رونق نيافته بود و او با اخلاق حرفهاي که داشت شرايط را براي تمام گروه متعادلتر ميساخت.

:
وي ادامه داد: در سکانسي از فيلم «جستجو در جزيره» ايشان خودشان بايد قايق را روي دريا هدايت ميکردند. او در يک طرف قايق نشسته بود و بايد قايق موتوري را ميراند. از آنجا که سنگين وزن هستند من و آقاي شکيبايي نگران بوديم که اگر چپ کنند بايد چه کار کنيم؟ که خدا را شکر ايشان با تسلط کامل توانستند از پس آن سکانس برآيند.

:
صباغ زاده خاطرنشان ساخت: کشاور به موقع سر کارش حضور پيدا ميکرد و اخلاق خوبي داشت.
او بازيگري بسيار حرفهاي است و همانطور که گفتم در شرايط آن روزگار جزيره کيش بسيار انعطاف پذير بود. يک بازيگر بايد بداند که در هر شرايط اقليمي و آب و هوايي که کار ميکند خودش را با محيط وفق دهد و زياده خواهي نکند. براي کشاورز آرزوي سلامتي دارم و اميدوارم سايهشان بر سر سينماي ايران مستدام باشد.

:
کشاورز خودش را تکرار نکرد
فريال بهزاد، کشاورز را بازيگري حرفهاي دانست و بهبانی فیلم گفت: من در فيلم «روزي که خواستگار آمد» با ايشان همکاري داشتم و ايشان را فردي بسيار دقيق در کارش ميدانم. در اين فيلم آقاي کشاورز با همسرشان که نقشاش را خانم نادره ايفا ميکردند اختلاف پيدا ميکنند و همسرشان مهريهاش را که يک شتر بود طلب ميکنند. ما چند بار اين برداشت را گرفتيم که آقاي کشاورز شتر را پيدا ميکنند و با خودشان ميآورند و در نهايت آقاي کشاورز که از کشيدن شتر خيلي خسته شده بود به دستيارم گفت که اين آخرين باري است که اين سکانس را بازي ميکنم. اين خاطره از ايشان براي هميشه در ذهن من باقي ماند.

:
بهزاد ادامه داد: آقاي کشاورز با اينکه سن بالايي داشتند، اما بسيار خوشرو و خوش برخورد بودند و از پس سختترين صحنهها بر ميآمدند.
وي خاطرنشان ساخت: ايشان با کارگردانهاي شاخصي در سينماي ايران کار کردند  و نقشهايشان همگي از ماندگارترين نقشهاي سينما و تلويزيون ايران شد. کشاورز هيچگاه خودش را تکرار نکرد و هميشه نقشهاي متفاوت و چالش برانگيزي را ايفا کرد. از اين منظر ايشان يکي از شاخصترين بازيگران ايران هستند.

:
بهزاد گفت: تولد آقاي کشاورز را تبريک ميگويم و آرزوي سلامتي و طول عمر برايشان دارم. اميدوارم جوانهاي ما با الگو قرار دادن اين بزرگان از زندگي حرفهاي و شخصيشان درس بگيرند.

:
تولدشان مبارک
اکرم محمدي به بانی فیلم گفت: تولد آقاي کشاورز را تبريک ميگويم و برايشان آرزوي سلامتي دارم.

:
وجود کشاورز سرمشق همه ماست
برزو ارجمند، کشاورز را انساني فرهيخته و هنرمندي جدي و توانا خواند و به بانی فیلم گفت: کشاورز تنها يک بازيگر نيست. هنرمندي است تمام عيار که در ديگر عرصههاي هنر نيز دستي بر آتش دارد. او بازيگر قدرتمندي است و انعطاف پذيري بالايي در ايفاي نقشهايش دارد، به شکلي که توانست سالها نقشهاي ماندگاري از خود در تاريخ سينماي ايران به يادگار بگذارد. کشاورز با حسد و غرور هيچ رابطهاي ندارد و خود را متعلق به همه مردم ميداند. وجود او اميدبخش و سرمشق همه ماست. تولدش مبارک.

:
کشاورز روي سبيل اش حساس بود
خسرو معصومي با بيان اينکه کشاورز هنرمندي فرهيخته و متواضع است به بانی فیلم گفت: من در فيلم سينمايي «آقاي بخشدار» و سريال «سيب ترش» با ايشان همکاري داشتم. ما نه تنها با او هيچ مشکلي نداشتيم که اگر مشکلي براي ما هم بوجود ميآمد ايشان مشکلات ما را مرتفع ميساخت.

:
وي افزود: در سکانسي از «سيب ترش» يخچال بر اثر برقي که به آن وصل ميشد منفجر ميگرديد و ايشان بايد به عقب پرت ميشدند. من اصلا فکر نميکردم که آقاي کشاورز قبول کنند که اين کار را انجام دهند، اما در کمال ناباوري اين کار را انجام دادند و اتفاقا اين صحنه بسيار خوب در آمد. يا در فيلم «بخشدار» نقش شهردار را بازي ميکردند که اتفاقا آن را بسيار دوست داشتند. ما اين فيلم را در شهر زيرآب مازندران کار ميکرديم و با اينکه آنجا امکانات رفاهي چنداني نداشت، اما خيلي راحت پذيرفتند که با ما همکاري کنند. من آن زمان جوان بودم و به نوعي از کار کردن با اشخاص حرفهاي ترسي پنهان داشتم. از خاطرات خوبي که با ايشان در آن کار دارم هنگام گريم کار است. من به آقاي فرهنگ معيري گريمور کار گفتم که آقاي کشاورز نبايد در اين کار سبيل داشته باشد و اين در حالي بود که آقاي کشاورز علاقه زيادي به سبيلاش داشت. فرهنگ معيري به من گفت نگران نباش من در طول کار از سبيلهاي ايشان کم ميکنم. البته به خودشان هم گفته بود که من سبيل شما را طوري در ميآورم که به کادر اداري شهردار زمان شاه بخورد. او هم باور کرده بود و خودش را در خدمت کار گريم قرار داده بود تا اينکه فرهنگ يک قيچي وسط سبيل کشاورز زد و او را به شدت عصباني کرد.

:
کشاورز از جلوي آيينه با عصبانيت بلند شد و به من گفت چرا هر سلماني را به عنوان گريمور سر کار ميآوري؟ فرهنگ هم خونسرد با لبخند جواب داد اشکالي نداره، حالا ما سلموني هستيم آقاي کشاورز؟ کشاورز با عصبانيت جواب داد بله تو سلموني هستي، چرا با سبيل من اينکار را کردي و… . به هر حال قهر کرد و رفت و ما فکر کرديم ديگر سر کار نميآيد. حتي به تهيه کننده هم زنگ زده بود که ديگر در اين کار روي من حساب نکنيد، اما چند روز بعد با سبيل 6 تيغه به دفتر آمد. خاطره ديگري که از ايشان در همان «بخشدار» دارم اين است که پلاني که آقاي کشاورز و مهدي هاشمي (در نقش بخشدار) با هم کل کل ميکنند را آقاي زرين دست در 24 برداشت گرفت که در نيامد. منشي صحنه به من گفت آقاي معصومي اين پنجمين حلقه نگاتيوي است که شما در اين پلان مصرف ميکنيد. گفتم کي به شما اين حرف را زده، گفت تهيه کننده. من به کشاورز و هاشمي گفتم که اين ديگر برداشت آخر است و اگر اين برداشت در نيايد مجبوريم پلانها را خرد کنيم. برداشت بعدي خوب شد و بعد از آن هاشمي به من گفت ميداني جريان اين پلان چه بود؟ گفتم نه. گفت جريان رو کم کني من و کشاورز بود. يک سکانس او خوب بازي ميکرد و بازي من را تحت تاثير قرار ميداد و يک سکانس من خوب بازي ميکردم و بازي او را تحت تاثير قرار ميدادم. بنابراين وقتي هر کدام احساس ميکرديم ديگري برتري دارد، به نوعي پلانها را خراب ميکرديم، اما آقاي کشاورز اين استدلال را نداشت و اين موضوع تصور آقاي هاشمي بود. نميدانم به هر حال اينها مناسباتي است بين بازيگران که کارگردان متوجه آن نميشود.

:
وي افزود: در مجموع 2 کاري که با ايشان انجام دادم، او را فردي بسيار منضبط دانستم که حتي يک بار هم نشد که ديالوگاش را فراموش کند. او با بازيگران ديگر هم رابطه بسيار خوبي به لحاظ اخلاقي داشت. متاسفم که بعضيها در بعضي از فضاهاي مجازي اخبار کذب در مورد ايشان و ساير هنرمندان منتشر ميکنند که اميدوارم برطرف شود. برايشان آرزوي سلامتي و طول عمر از خداوند طلب ميکنم.

:
آذر با پدر سالار آشتي کرد
کمند امير سليماني در گفت و گو با باني فيلم بيان داشت: جهت مزاح در ابتدا بگويم که اگر ميدانستم آقاي کشاورز فرورديني هستند هرگز قبول نميکردم در سريال «پدر سالار» با ايشان همبازي شوم. چون خودم يک پسر فرورديني و چند دوست خوب فرورديني دارم و مي دانم خصلت بارزشان اين است که حرف حرف خودشان است.
وي ادامه داد: من جداي «پدر سالار» سريال «بگذار آفتاب برآيد» و سريال «رسم شيدايي» را هم با ايشان کار کردم. در سريال «پدر سالار» همه ما مثل يک خانواده واقعي بوديم و صميميت بينمان از لطف و صفاي آقاي کشاورز جاري ميشد. از قديم ميگويند بزرگترها هستند که ميتوانند يک خانواده را مديريت کنند و ما آنجا به مدد حضور ايشان و خانم خيرآبادي خانواده خوبي در کنار هم بوديم. سالها گذشت و آقاي کشاورز بيمار شدند، اما روي خوش، لبخند و محبتشان نه تنها کم نشد که بيشتز هم شد. خوشحالم که به علت چند کار مختلف نوروزي چند جلسه در نوروز امسال در خدمتشان بودم و ديداري تازه کردم.

:
اميرسليماني ادامه داد: خاطرم است در سالهاي حدود 75 در مراسم ختم يکي از هنرمندان بوديم و مردم هم جلوي در مسجد ازدحام کرده بودند. من از قسمت زنانه و آقاي کشاورز از قسمت مردانه خارج شدند. جلوي در  همديگر را ديديم و ايستاديم به احوالپرسي. يکدفعه يک نفر از جمعيت با صداي بلند رو به مردم گفت بياين بياين آذر با پدر سالار آشتي کرد و مردم به سمت ما هجوم آوردند.
وي خاطر نشان ساخت: اميدوارم آقاي کشاورز سلامتي کاملشان را به دست بياورند و ما شاهد حضورشان در کارهاي پيش رو باشيم.

:
پدرانه با تمام عوامل رفتار مي کرد
محمود جعفري، کشاورز را پيشکسوتي کاربلد دانست و در گفت و گو با باني فيلم بيان داشت: من در سريال «پدر سالار» با ايشان همکاري داشتم و از او اخلاق، مسووليت پذيري، شعور بازيگري، تعهد و … را در فعاليتهاي حرفهاي و غير حرفهاي ياد گرفتم. او در سريال «پدر سالار» کاملا پدرانه نسبت به تمام عوامل کار رفتار ميکردند. او شخصي بسيار دوست داشتني است که من اگر بتوانم درصدي از خلقيات ايشان را داشته باشم به خودم ميبالم. تولدشان را تبريک ميگويم و اميدوارم سالهاي سال با سلامتي در کنار ما باشد.

./.