امیر اسفندیاری ‌، حسین معززی‌نیا‌، سیروس الوند و محمد تقی فهیم در باره‌ِ نحوه‌ِ انتخاب نماینده‌ِ ایران در اسکار 2014 به گفت‌وگو پرداختند.

 

به گزارش سایت خبری و تحلیلی بینا نیوز و به نقل از  ایسنا، امیر اسفندیاری در نشستی درباره‌ی چگونگی انتخاب فیلم‌های ایران به اسکار با اشاره‌ به تاریخچه‌ی این مباحث در سینمای ایران، تاکید کرد: اهمیت دادن به تخصص و هیات نظردهندگان در انتخاب فیلم به اسکار مهم است، ضمن اینکه کسانی که به اینترنت دسترسی دارند با یک جستجو می‌توانند، متوجه شود، هیات کشورهای دیگر چه کسانی هستند؟!

 

وی تصریح کرد: ما به اسکار باید نگاه واقع‌گرایانه داشته باشیم. اسکار در سینما تاثیرگذار است، گرچه پایان دنیا نیست و جشن «گچساران» هم نیست. در عین حال برای همه مسائل ملی، اسلامی و اهمیت جمهوری اسلامی در این مراسم مهم است.

 

در این نشست که در برنامه‌ی «هفت» برگزار می‌شد، سیروس الوند در پاسخ به صحبت‌های اسفندیاری گفت: در بحث وزن داوران و اینکه این هیات قوی‌تر از هیات‌های دیگر است، تردیدی نیست. مساله ما وزن فیلم است شاید یک هیات 9 نفره در وزن فیلم اشتباه کند. بنابراین باید پرسید که چقدر مصلحت‌ها‌، سیاست‌ها و شرایطی که اکثرا دولت و بنیاد فارابی برای انتخاب یک فیلم ایجاد می‌کند، موثر است؟!

 

این کارگردان درعین حال گفت: حرف‌ها‌ی من به کیفیت فیلم ربطی ندارد. «گذشته» فیلم خوبی است و من خودم آن را دوبار دیده‌ام اما آیا این فیلم، ایرانی است؟ آیا این فیلم امکان موفقیت در اسکار را دارد؟

 

الوند افزود: اگر علی مصفا بازیگر ایرانی آن را از فیلم «گذشته» در بیاوریم و شخص دیگری را جایگزین این نقش کنیم دیگر هیچ ربطی به ایران ندارد. صرف اینکه کارگردان ایرانی است فیلم را ایرانی نمی‌کند. انتخاب «گذشته» نشان می‌دهد که هیچ فیلم دیگری در ایران نبوده که آن را برای اسکار معرفی کرد‌ه‌اند.

 

محمد تقی فهیم منتقد هم گفت: من می‌خواهم از یک روش ژورنالیستی استفاده کنم، قبل از شروع برنامه که با حسین معززی نیا درباره انتخاب «گذشته» صحبت می‌کردم او بابت انتخابش از من عذرخواهی کرد، چه خوب است که از مردم هم عذرخواهی کنند. من فکر می‌کنم اسفندیاری هم باید از مردم بابت این انتخاب عذرخواهی کند. قرار نیست ما به هر قیمتی برای اسکار اقدام کنیم. مجسمه‌ی اسکار هم این ارزش را ندارد که ریشه‌های کهن فرهنگ و سینمای کشورمان را قربانی آن کنیم.

 

این منتقد با بیان اینکه همه بر این باورند که این فیلم ایرانی نیست، سخنانش را اینگونه ادامه داد: ما در دو سال اخیر از سوی اسکار مدیریت می‌شویم و هر چیزی را که آنها دوست دارند و می‌پسندند ارائه می‌دهیم، حتی اگر این فیلم ایرانی نباشد. ما یک بار اسکار را به دست آورده‌ایم. تحت شرایطی همه چیزمان را با این فیلم داده‌ایم. من تنها نظر خودم را می‌دهم و معتقدم باید سینمای اصیل و پاک خودمان را به جهان عرضه کنیم و «گذشته» به‌عنوان یک فیلم ایرانی تلقی نمی‌شود.

 

حسین معززی‌نیا با توجه به جمله فهیم مبنی بر اینکه ما همه چیزمان را داده‌ایم یعنی چه ؟ بیان کرد: یعنی اسکار از ما چه گرفته است؟ آیا با معرفی این فیلم به چیزی هتک حرمت شده است؟ نکته‌های بسیاری وجود دارد که به دلیل کمبود وقت نمی‌توانم به همه‌ِ آنها اشاره کنم. توهین به اعضای کمیته از سوی تهیه‌کننده فیلم «دربند» مطرح شد وبارها در رسانه‌ها به آن پرداخته شد که اعضای کمیته آلت دست آقای اسفندیاری بوده‌اند.

 

ما باید ساعت‌ها درباره این موضوع بحث کنیم، فارابی یک روال را برای انتخاب فیلم دارد که نمی‌توان در شناخت و تجربه آن شک کرد. مباحث مختلفی در هیات انتخاب مطرح شد و به این نتیجه رسیدند که «گذشته » را به اسکار معرفی کنند.

 

عضو کمیته انتخاب معرفی فیلم ایرانی به اسکار، گفت: به عقیده من «گذشته» یک فیلم ایرانی است، البته هیات هم با کمپانی و زبان فرانسوی این فیلم مشکل داشت، اما به هر حال انتخاب ما از تعداد فیلم‌های پخش شده در سال گذشته این بود.

 

معززی نیا افزود: من سخنگوی 9 نفر از اعضای کمیته نیستم اما کمیته باید فیلمی را انتخاب می‌کرد که شانس بیشتری را برای برنده شدن داشته باشد. نباید گفت؛ چون زبان آن ایرانی نیست و یا بعضی از عوامل آن ایرانی نیستند آن را به عنوان نماینده ایرانی نمی‌توان مطرح کرد. «گذشته» اولین فیلم از کل تاریخ سینمای ایران است که موفق شده در کشور دیگر یک داستان متعارف را به سبک ایرانی روایت کند. فرهادی فیلم خودش را می‌سازد و المان‌های ایرانی در فیلمش وجود دارد و تمام آن را خودش شکل داده است.

 

او با بیان اینکه من از صحبت آقایان الوند و فهیم متعجب هستم، گفت: داستان با همان بازیگر ایرانی شروع می‌شود و ورود و نگاه فیلمساز کاملا ایرانی است. آقای فهیم چطور می‌گوید این فیلم ایرانی نیست؟ چرا این اعتراض را به فیلم «بدرود بغداد» که به زبان انگلیسی هم بود‌، وارد نکرد.

 

امیر اسفندیاری در ادامه این گفت‌و‌گو خاطر نشان کرد: هیات انتخاب این دوره جلسات بسیار متعددی را برگزار کرد و در بخش پایانی نیز مسعود کیمیایی گزارش کاملی از انتخاب کمیته نوشت که بسیار مهم است و تمام اتفاقات آن جلسه در گزارش شرح داده شده است. این فیلم با تفکر بیرون آمد. فیلم «گذشته» روح شرقی دارد و یک موضوع خانوادگی را در خارج از کشور تحلیل می‌کند. سبک اصغر فرهادی تغییر نکرده است نگاه قوی فرهادی در فیلم وجود دارد، اگر شخصیت ایرانی از فیلم برداشته شود خیلی اتفاق‌های دیگر هم می‌افتد.

 

وی ادامه داد: تهیه کننده فیلم «گذشته» اصرار داشت که به جای علی مصفا از کسی که در آمریکای جنوبی زندگی می‌کند و این اتفاق برایش افتاده استفاده کند اما فرهادی زیر بار نرفت و از یک فرد ایرانی استفاده کرد، دلم می‌خواهد نقدهای «گذشته» در کشورهای خارجی را بخوانید به قول کیمیایی این فیلم با گرامر درستی پیش می‌رود.

 

سیروس الوند با بیان اینکه ما همه اعضای کمیته را قبول داریم و نمی‌خواهیم با دوستان درگیر شویم گفت: من نمی‌خواهم با حرف‌هایم از اسفندیاری و معززی نیا دور شوم. در این دوره دو فیلم است که واجد شرایط این ویژگی‌ها است. معززی‌نیا از «گذشته» دفاع می‌کند،‌نقد ما بر کمیته انتخاب است نه فیلم «گذشته»، بازی علی مصفا امتیاز ویژه‌ای نسبت به ایرانی بودن آن نیست و نمی‌تواند بار هویت ایرانی را به دوش بکشد. شما کدام کارگردان را می‌شناسید که دو سال پشت سر هم جایزه اسکار را بگیرد؟ طبیعی است که شما از انتخاب خود حمایت کنید.

 

امیر اسفندیاری در پاسخ به الوند بیان کرد: هیات انتخاب مصلحت ملی را در نظر گرفت تا بتواند پرچم ایران را با اقتدار بالا ببرد.

 

محمد تقی فهیم نیز در ادامه این گفت‌وگو تاکید کرد: اولین چیزی که در دنیا اهمیت دارد تهیه کننده و مالک فیلم است، آنچه در بالیوود و هالیوود مطرح است این است که صاحب فیلم کیست؟ فیلم در جشنواره کن با عنوان فرانسوی شرکت کرده است بنابراین با نام فرانسه به یک کشور دیگر معرفی شده است. فرانسه تصمیم داشت آن را به اسکار معرفی کند اما چون نسبت به دیگر فیلم‌ها فرانسوی ضعیف بوده عقب نشست. گرفتن مجسمه اسکار به هر قیمتی برای من نمی‌ارزد، ما با دوستان کمیته انتخاب مشکلی نداریم.

 

امیراسفندیاری در پاسخ به فهیم گفت: اگر یک کارگردان از کشور دیگر به ایران می‌آمد و همین شرایطی که «گذشته» در فرانسه داشت را در ایران می‌داشت این فیلم محصول کجا محسوب می‌شد؟ این فیلم تحلیل ایرانی از یک معضل خانوادگی است که در همه دنیا وجود دارد و با آن دست و پنجه نرم می‌کند، نفوذ سینمای ایران در کشوری مثل فرانسه که صنعت سینمای درستی دارد، مشکلی ندارد. از نظر هیات انتخاب ما با عزت به اسکار می‌رویم.

 

تهیه‌کننده فیلم «دربند» که از طریق ارتباط تلفنی به برنامه تلویزیونی «هفت» پیوست گفت: با توجه به صحبت‌های وزیر ارشاد که گفتند این فیلم در دوره‌های قبل انتخاب شده است‌، بحث دیگری باقی نمی‌ماند؛ به نظر من این بحث تمام شده است.

 

 

وی دوباره مطرح کرد:اطلاعات اشتباه داده شده است ما تمام زحمتمان را می‌کشیم و با شرایط بد اقتصادی فیلم می‌سازیم اما هنگامی که با یک کمپانی به نام «ممنتو» روبرو و مقایسه می‌شویم، تحقیر می‌شویم. ما باید شرایطی را به وجود بیاوریم نه اینکه براساس شرایط دیگری جلو برویم.

 

امیر سمواتی ادامه داد: آقایان کمیته‌ای تشکیل می‌دهند‌، رای می‌دهند و فیلم را انتخاب می‌کنند و بعد به امان خدا رهایش می‌کنند. زمانی که فیلم به اسکار معرفی می‌شود باید پشتوانه‌ای به وجود بیاید.

 

این تهیه‌کننده ادامه داد: ما در حوزه سینما انگیزه‌ مان را از دست می‌دهیم من سینمای فرهادی را دوست دارم، شما «گذشته» و «جدایی نادر از سیمین» را در نظر بگیرید که با چه اعداد و ارقامی تولید شده‌اند؟

 

اسفندیاری در پاسخ به امیر سمواتی، گفت: ما که آدم‌های بی اعتلایی نیستیم، من به سمواتی خسته نباشی می‌گویم. کمیته تصمیمی را گرفت که فکر می‌کرد برای ایران بهتر است. برای «دربند» هم اتفاقات خوبی در جشنواره‌های دیگر در حال رخ دادن است. «دربند» فیلم بسیار خوبی است و هیات انتخاب آن را خیلی دوست داشت. یکی از راه‌های مطرح شدن سینمای ایران آن است که بین‌المللی شود.

 

 

معززی نیا با اشاره به شانس بیشتر «گذشته» در اسکار گفت: من در جشنواره کن حضور داشتم و واکنش‌هایی که درباره این فیلم شد را دیدم و فکر می‌کنم «گذشته» شانس بیشتری در اسکار دارد.

 

الوند نیز با اشاره به انتخاب این هیات گفت: هیات انتخاب در دولت قبلی تعیین شده که نکته مثبتی برای دولت قبل است، اما انتخاب فیلم در دوره قبلی انجام نگرفته است، خروجی آن در این دولت بوده است که آن هم خوب است. شما در ایران نمی‌توانید فیلمی را بسازید که مردی به خانه‌اش برگردد و ببیند یک مرد غریبه در خانه با همسرش زندگی می‌کند! فیلم هنر گرانی است شما در فیلم به راحتی نمی‌توانید از لفظ “دوستت دارم” استفاده کنید چون خرج دارد. نداشتن نگاه توریستی دلیل نمی‌شود که فیلم ایرانی باشد.

 

وی تصریح کرد: فیلم «دربند» یک فیلم ایرانی با مناسبتی ایرانی است و در هیچ فیلمی در تاریخ سینمای ایران یک دختر شهرستانی به این زیبایی ترسیم نشده است . این موضوع می‌توانست برای خارجی‌ها نیزحائز اهمیت باشد، چرا تنها به منتقدان خارجی نگاه می‌کنید؟!

 

الوند گفت: اگر قرار است سینمای ایران بین‌المللی باشد پس باید به شدت ایرانی باشد، به همین دلیل است که فیلم‌های عباس کیارستمی مطرح می‌شود چون شبیه فیلم‌های خارجی نیست.

 

حسین معززی‌نیا نیز با بیان اینکه اسکار یک جشنواره نیست و یک مراسم است گفت: در جشنواره جایزه بردن یا نبردن مهم نیست؟ اما اسکار ساز و کار دیگری دارد، در اسکار باید برنده شد، اسکار عین مسابقه ورزشی است و باید برد و کسی را که شانس بیشتری برای بردن دارد را باید فرستاد.

 

در انتهای این نشست فهیم بیان کرد: نشان دادن قورمه سبزی و سرخ کردن بلال نشانی از ایرانی بودن یک فیلم نیست. به نظر من فیلم آقای فرهادی هویت ایرانی ندارد. من زمانی به یک فیلم افتخار می‌کنم که زندگی ایرانی در آن به نمایش گذاشته شود.

 

سیروس الوند نیز گفت:ممکن است در نقد «گذشته» نظر ما یکی باشد. به عقیده من این بحث به نتیجه نمی‌رسد و تنها کل کل ما برای بینندگان جذاب است.