بعد از دریاچه اورمیه که در حال تبدیل شدن به یک شوره زار عظیم با ده میلیارد تن نمک می باشد، اینبار در جنوب تبریز دریاچه اب شیرین بسیار مهمی به نام “قوری گول” در حال خشکیدن است.
به گزارش سايت تحليلي و خبري بينانيوز، خشک شدن تالاب قوری گول یکی دیگر از خطراتی است که محیط زیست ایران را تهدید می کند.
تالاب بینالمللی قوری گول به دلیل عدم رسیدگی و آبرسانی کافی در معرض خشک شدن قرار دارد. این تالاب در ۳۰ کیلومتری جنوب شرق تبریز و در ۱۵ کیلومتری غرب شهر بستانآباد قرار دارد.
تالاب قوری گول برای شماری از پرندگان مهاجر کنارآبزی و حمایت شده، از نظر زیستگاهی حائز اهمیت جهانی است. در این تالاب ۱۱۱ گونه پرنده و ۲۸۰ گونه گیاهی شناسایی و به ثبت رسیده است.
دریاچه قوری گول همانند دریاچه رو به مرگ اورمیه، جزء تالابهای بینالمللی ثبت شده در کنوانسیون رامسر میباشد و برای شماری از پرندگان مهاجر آبزی و حمایت شده از نظر زیستگاهی حائز اهمیت ملی و بینالمللی است .
تالاب قوری گول با وسعت ۲۰۰ هکتار در ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی تبریز قرار دارد و بین ۴۴/۴۶ تا ۴۲/۴۶ طول شرقی و ۵۵/۳۷ عرض شمالی قرار دارد.
این در حالی است که عيسي اقدامي رئيس اداره محيط زيست بستانآباد در گفتگو با خبرنگار فارس در تاریخ پانزدهم شهریور ماه سال ۱۳۸۸ اظهار داشته بود: كانال آبرساني به تالاب «قوريگل» به دليل گذشت زمان با برودت هوا لولهها از بين رفته است و در اين خصوص نياز مبرم به ۳ ميليارد ريال اعتبار است.
وي تصريح كرده بود: اين اعتبار بايد به سازمان آب منطقهاي استان تخصيص يابد كه به صورت اورژانسي كانال انتقال آب به قوري گل مرمت شود.
اقدامي اظهار داشته بود: در اين خصوص نامههايي به معاونت عمراني استانداري و سازمان مركزي حفاظت محيط زيست كشور فرستاده شده و از ايشان طلب استمداد كردهايم.
وی تاكيد كرده بود: از بين رفتن تالاب «قوريگل» يك فاجعه زيست محيطي است و تمام سازمانها بايد دست به دست هم دهند تا از بروز چنين فاجعهاي جلوگيري كنيم.
رئيس اداره محيط زيست بستانآباد اذعان داشت: در صورت بيتوجهي و خشك شدن تالاب «قوريگل»، منطقه از لحاظ كشاورزي و زيست محيطي و گردشگري لطمه جبران ناپذيري خواهند ديد.
همچنین خرداد ماه گذشته مدیرکل حفاظت محیط زیست استان آذربایجان شرقی از تصویب و امضاء برنامه مدیریت یکپارچه تالابهای بین الملل قوریگل و قره قشلاق در استان آذربایجان شرقی خبر داده بود.
بیوک رییسی این دو تالاب را در زمره تالابهای اقماری دریاچه ارومیه عنوان و تصریح کرده بود: با بحرانهای ناشی از خشکسالی در سالهای اخیر که منجر به کاهش شدید تراز آبی دریاچه ارومیه شده بود، اثرات منفی بر این تالابها نیز سایه انداخته بود که خوشبختانه با مدیریت فرابخشی در استان و همکاری سازمانهای مسئول تاکنون از وقوع بحران در تالابهای استان پیشگیری شده است.
یکی از ویژگی های این تالاب آب شیرین بودن آن می باشد.
این تالاب از دیدگاه جهانگردی و سیاحتی نیز از جاذبههای مهم استان آذربایجان شرقی است و به علت داشتن شرایطی چون وجود چشم انداز مناسب تنوع پرندگان آبزی و دسترسی به مراکز شهری و وجود علاقه عمومی به تفرج و گذراندن اوقات فراغت در طبیعت آن از قابلیتهای ویژهای برخوردار بوده و به علت قرار گرفتن در جاده ترانزیتی تهران- تبریز مسافران زیادی را پذیرا میباشد.
در دهههای قبل این مناطق محل عبور و زیستگاه قوچ و میشهای ارمنی بوده که به قوچ و میشهای منطقه سهند در ارتباط بودند ولی به علت توسعه شهری و ایجاد صنایع در مسیر این ارتباط قطع شدهاست.
از حیات وحش این منطقه میتوان به پستاندارانی چون جربیل ایرانی و موش کشتزار و موش مغان و گرگ و روباه و سمور سنگی اشاره نمود . حدود ۹۲ گونه پرنده نیز در این تالاب شناسایی شده که میتوان به اردک سرسفید و اردک مرمری و اردک بلوطی اشاره نمود این گونهها طبق تقسیم بندی Iucn در کلاس در حال تهدید طبقه بندی شدهاند.
از خزندگان تالاب میتوان به مارمولکهای تالاب قوری گول و مارها و گرزه مار و مار پلنگی و کور مار و مار چلیپر اشاره کرد.
دوزیستان تالاب شامل pelobates syriacus و قورباغه bufo viridis و قورباغهhyla savignyi و قورباغه rana ridibunda و قورباغه rana camerani اشاره نمود و ماهی تالاب و ماهی کپور معمولی یا cyprinus carpio میباشد.
بیش از ۲۸۰ گونه گیاهی در منطقه تشخیص داده شدهاست که ٪۸۹ از گونههای گیاهی در حوزه قوری گول و حدود ٪۱۱ از گیاهان آبزی دریاچه و حوزه بلافصل آن تشکیل شدهاست . که شامل: گونههای گیاهی حوزه آبریز از جمله بومادران و شنگ و [[گل گندم و آلبالوی وحشی و زنبق کوهی و شیرین بیان و نسترن و گیاهان آبزی تالاب شامل نی و لوئی و عدسک آبی گیاهان غوطه ور در آب شامل بارهنگ آبی و آلاله آبزی و قوشاب شانهای و انواع جلبک و فیتو پلانکتون میباشد.