:
داستان فعالیت زنجانی اما تمامی نداشته و مملو از اتفاقات عجیب و قریب است؛ تحریم ها با بلوکه‌شدن پول‌های او توأمان بوده وحالا از تاجیکستان گرفته تا مالزی و ترکیه ردپایی از اموال او به دست آمده، اموالی که باید به خزانه برگردد و اما هیچ خبری تاکنون از بازگشت پول در کار نیست.
:
در آستانه برگزاری اولین جلسه دادگاه میلیادر نفتی در تاریخ (11 مهر) با امیرعباس سلطانی نماینده مردم بروجن و عضو کمیته پیگیری پرونده زنجانی در مجلس در محل باشگاه خبرنگاران جوان به گفتگو نشستیم. وی با ده دقیقه تاخیر به محل باشگاه خبرنگاران می رسد و اما با وجود مشغله زیاد از ما برای پیگیری پرونده زنجانی تشکر می کند.
:
باشگاه خبرنگاران: در اوج روزهایی که بابک زنجانی را سرمایه‌دار کارآفرینی می‌خواندند شما به دنبال راز و رمزهای فعالیت زنجانی بودید و حتی در این راستا شکایت می‌شنیدید،اما شما سرنترسی داشتید و می‌گفتید در دوران جنگ یکی دوبار به سردخانه رفتم. از آن روزها و اتفاقاتش مقداری بگویید.
:
سلطانی: قبل از این‌که ما قضاوتی نسبت به شخصیت بابک زنجانی داشته باشیم ابتدائاً در آن زمان وی را به دلیل حواشی زیاد فعالیتش به کمیسیون انرژی مجلس دعوت کردیم و در دو سه جلسه‌ای که زنجانی در کمیسیون انرژی حضور یافت صحبت‌های قابل توجهی مطرح کرد.
باشگاه خبرنگاران: مثلاً چه صحبت‌هایی؟
سلطانی: در آن زمان هنوز موضوع دستگیری زنجانی مطرح نبود و وی خود را در اوج قدرت می‌دید و خیلی راحت مسائل را عنوان می‌کرد. به هر حال این اظهارات اظهاراتی بود که خیلی بلندپروازانه و طلبکارانه بود و به عنوان مثال در همان جلسات اول اذعان داشت که من برای نظام کار کرده‌ام و ، نه تنها بدهکار نیستم که طلبکار هم هستم.
:
رشوه 3 میلیون دلاری زنجانی به یک بانک؟
:
باشگاه خبرنگاران: زنجانی دیگر به چه مواردی اشاره می‌کرد؟
سلطانی: پس از آن جلسات و در جلسات دیگری زنجانی اشاره می‌کرد که من بدهی‌های خود را تماماً پرداخت کرده‌ام و حتی فیش واریزی در دست داشت که می‌گفت از قائم مقام رئیس کل بانک مرکزی تاجیکستان گرفته و این سندی است برای پرداخت بدهی‌های خود به بانک مرکزی ایران که بعداً مشخص شد این فیش به صورت جعلی صادر شده است.
:
باشگاه خبرنگاران: مقداری درباره آن فیش بانکی جعلی که می گویید زنجانی آن را از قائم مقام ریاست بانک مرکزی تاجیکستان دریافت کرده بگویید؟ زنجانی چطور توانسته بود آن فیش را تهیه کند؟
سلطانی: مطلع ایم زنجانی در ازای این فیش جعلی 3 میلیون دلار به قائم مقام بانک مرکزی تاجیسکتان رشوه داده بود تا این فیش جعلی را تهیه کند.
:
باشگاه خبرنگاران: موضع نمایندگان بانک مرکزی ایران در رابطه با این مباحث چه بود؟
سلطانی: نمایندگان بانک مرکزی در آن جلسات و در رابطه با این‌که این مبالغ دریافت شده و یا خیر؟ کمی با تأخیر اعلام نظر کردند و متاسفانه در آن جلسات خیلی شفاف صحبت نمی‌کردند؛ که از جمله آن‌ها نمایندگان بانک مسکن بود و مابقی هم خیلی با حالت احتیاط و بعضاً جانبدارانه واکنش نشان می‌دادند.
:
باشگاه خبرنگاران: چه موارد حساسیت برانگیز دیگری هم وجود داشت که شما را نسبت به فعالیت‌های بابک زنجانی مشکوک می‌کرد؟
سلطانی: دقیقاً حساسیت ما از بیان گفته‌های زنجانی در آن جلسات آغاز شد. زنجانی اعتقاد داشت که در سال 1380 فعالیت خود را شروع کرده و در ظرف چند سال حدود 50 الی 60 شرکت داخلی و خارجی را به ثبت رسانده است که این خود سؤالی را به ذهن متبادر می‌کرد که زنجانی چطور توانسته در فاصله زمانی سال‌های 1380 تا 1390 بیش از 60 شرکت در داخل و خارج به ثبت برساند که واقعاً این موارد قابل هضم نبود. به هر حال زنجانی با واسطه‌هایی که در مناصب گاهاً دولتی، فرهنگی و ورزشی داشت تقریباً می‌توانسته همه جا از خود رد پایی به جا بگذارد؛ رد پایی که به نوعی در آن نمک‌گیر کردن بسیاری از افراد به چشم می خورد.
:
باشگاه خبرنگاران: آیا نمی شد در همان زمان با زنجانی برخورد کرد؟
سلطانی:معمولاً در آن زمان برخورد نسبت به فعالیت‌های زنجانی مساوی با مخالفت‌های شدید و اتهامات زیادبود. بعضاً برخی می‌گفتند “چرا وقتی زنجانی کارآفرین است باید مقابلش ایستاد”. به هر حال زنجانی در جلسات با ما، خوب صحبت می‌کرد، خوب دروغ و خوب تهمت می‌زد، مثلاً در موضوعی که اذعان داشت به نمایندگان نامه‌ای نوشته فرافکنی کرده بود و سعی داشت پیرامون موضوعات این نامه خود را به عنوان قهرمان معرفی کند.
:
ماجرای 12 قرراداد بزرگ
:
باشگاه خبرنگاران : در آن جلسات، دیگر چه مواردی از ابعاد فعالیت زنجانی حساسیت برانگیز می‌نمود؟
سلطانی: بیشتر ما به این موضوع شک داشتیم که فردی با این شرایط؛ یعنی فردی که زمانی در بانک مرکزی خدمت سربازی خود را می‌گذراند، چطور توانسته در حوزه معاملات نفتی و میعانات گازی ورود کند. چرا که بدون شک در مملکت ما خیلی کسانی بودند که می‌خواستند روزی نفت بخرند و بفروشند که متأسفانه هیچ وقت این اتفاق برایشان نیفتاد و موافقتی با آن‌هاصورت نگرفت، ولی زنجانی در این مسیر موفق شد و طبق نقل قول خود و نواری که از وی در کمیسیون ثبت شده، می‌گفت: “وزیر سابق آقای رستم قاسمی من را به محلی دعوت کرد ، در آن روز وزیر نفت با چهار وزیر دیگر و به همراه رئیس کل بانک مرکزی جلسه ای داشت و پس از پایان آن جلسه بیرون آمد و به من که پشت درب اتاق جلسه بودم گفت: شما می‌توانید یک قرارداد نفتی ببندید”؛ که این بدین منظور بود که آن چهار وزیر و رئیس کل بانک مرکزی زنجانی را تأیید کرده بودند و در این شرایط این سؤال به ذهن متبادر می‌شود که چطور فردی که شناسنامه جعلی داشته و از طرفی مرتکب تخلفات مالی بوده با وی دوازده قرارداد نفتی بسته می‌شود و 12 کشتی میعانات نفتی و گازی بدون ضمانت‌های لازم در اختیار وی گذاشته می‌شود.
:
فرمول ویژه
باشگاه خبرنگاران : به نظر شما چطور می‌شود یک دولت، فردی را که خارج از بدنه خود است را برای مسئولیت حساسی چون فروش نفت انتخاب کند. آیا رانتی در کار بود؟
:
سلطانی: معتقدم زنجانی یک فرد نبود و مافیای افرادی که در دستگاه‌هایی چون وزارت نفت نفوذ داشته‌اند، وی را اداره می‌کردند چرا که زنجانی تنها ویترین بود و مطمئناً حجم قراردادهای بالایی که با زنجانی بسته می‌شد بدون در نظر گرفتن رانت محال است.
:
باشگاه خبرنگاران : با چه فرمولی به این موضوع می‌رسید؟
سلطانی: دلیل واضح در این موضوع این است که ضمانت‌های لازم مبنی بر فعالیت زنجانی دریافت نشده است.
:
مافیای حاضر
باشگاه خبرنگاران: درباره شبکه مافیایی هدایت کننده زنجانی هیچ وقت صحبت نکرده‌اید دقیقاً منظورتان از این شبکه مافیایی چیست؟
سلطانی: معتقدم تمام افراد هدایت کننده زنجانی همگی در ایران بوده و در دستگاه‌های زیادی نفوذ دارند خیلی‌هایشان هنوز در مسند کارها نشسته‌اند.
:
“کاعذ پاره های” مهم
باشگاه خبرنگاران: در حال حاضر دو سال از زندانی شدن زنجانی در اوین می‌گذرد و در طی این دو سال تنها شاهد صدور کیفرخواست از سوی قوه قضائیه در رابطه با این پرونده بودیم. آیا تاخیر دوساله مبنی بر صدور حکم برای این پرونده ، گویای پیچیدگی‌های فعالیت زنجانی است؟
سلطانی: حجم قراردادهایی که وزارت نفت سابق با زنجانی منعقد کرده،4/1 دهم میلیارد دلار بوده است و سوالی که پس از این موضوع ابتدائاً به ذهن متبادر می‌شود این است که چگونه قراردادی با این ابعاد با فردی که با یک کاغذ پاره به چند وزارتخانه معرفی شده منعقد گردیده است، که این امر خود اهمیت این پرونده را نشان می‌دهد وگویای این است که باید زمان بیشتری صرف آن شود، منتهی ما در این پرونده بیشتر انتظار داشتیم که قوه قضائیه برای مواردی که در پرونده زنجانی محرز و قطعیت لازم را دارد،حکم صادرکند در مقاطع بعد هم به این پرونده رسیدگی کند.
:
باشگاه خبرنگاران: اشاره کردید که زنجانی با یک کاغذ پاره در مسیر قراردادهای بزرگ قرار می‌گرفت، منظورتان را کمی شفاف تر بیان کنید؟
:
سلطانی: من تنها موضوعاتی که در این رابطه می‌دانم عنوان می‌کنم. حالا دیگر قضاوت بر عهده مردم است ولی عمدتاً تأکید دارم که بابک زنجانی با یک کاغذ پاره به سیستم اقتصادی کشور متصل می‌شد.
:
باشگاه خبرنگاران: سوال این است که این کاغذپاره‌ها را چه کسی به زنجانی می‌داد؟
سلطانی: به هر حال قطعاً آن فرد، فردی صاحب نفوذ است و از نظر قدرت و مسند، مسند بالایی دارد.
:
باشگاه خبرنگاران: خب منظورتان چه کس است؟
سلطانی: حالا بگذارید مردمدرباره این موضوع قضاوت کنند.
:
اعدام تمام ماجرا نیست
:
باشگاه خبرنگاران: برخی معتقدند عملا مشکلات در پرونده بابک زنجانی شناسایی متهم و عواملی که این اعمال مجرمانه را انجام داده‌اند نیست، بلکه عمده مشکلات ما بازگشت وجوه رفته است، شما چه نظری دارید؟ آیا صرف برگشت پول‌های نفتی کفاف ماجرا را می‌کند یا خیر؟
سلطانی: به هیچ وجه. همواره اصرار ما بر علنی برگزار شدن جلسه دادگاه زنجانی به این دلیل است که افرادی که وی را حمایت کرده‌اند برای مردم شناخته شود چرا که اگر این افراد برای مردم شناخته شود ما می‌توانیم ریشه فساد و رانت را بخشکانیم. بنابراین امروز حتی با گزینه اعدام زنجانی هم قطعاً مشکلات حل نخواهد شد و افرادی که زمانی پشت سر زنجانی حرکت می‌کردند باز هم پشت سر زنجانی‌های بعدی حرکت خواهند کرد، پس ما باید بیش از این‌که نگران برگشت پول‌های زنجانی باشیم ،باید به علت‌ها و ریشه‌های مفاسد توجه کنیم.
:
باشگاه خبرنگاران : اشاره ای به افرادی کردید که به نوعی پشت سر زنجانی حرکت می‌کنند، این افراد چه کسانی هستند؟ آیا سیاسیونی هستند که می‌خواهند همچون زنجانی از آب گل آلود ماهی بگیرند؟
سلطانی: این افراد در مقاطعی بر اساس منافع‌شان پشت افرادی سنگر می‌گیرند و برایشان خیلی مهم نیست که از کدام گروه باشند؛ از اصلاح‌طلبان یا اصولگرایان از چپی‌ها و یا راستی‌ها.
:
باشگاه خبرنگاران : بپردازیم به موضوع استرداد وجوه خارج از کشور بابک زنجانی. در حال حاضر آخرین اخبار از اموال بابک زنجانی در تاجیکستان چیست؟
سلطانی: در حال حاضر هیچ گونه فعالیت تأثیرگذاری مبنی بر بازگشت پول‌های بابک زنجانی در برخی کشورها نه از سوی قوه قضائیه و نه از سوی وزارت نفت مشاهده نمی‌شود.
:
باشگاه خبرنگاران : به نظر شما در این رابطه چه باید کرد؟
سلطانی: قوه قضائیه باید با همکاری پلیس در این زمینه فعال تر شده و وقت خیلی بیشتری در این زمینه بگذارد، ولی خب با همه این تفاسیر یک سری حرکات آغاز شده که تا به حال انچنان که باید بازخوردی نداشته است.
:
زنجانی قصد پرداخت بدهی خود را ندارد
باشگاه خبرنگاران : زمانی یکی از وکلای زنجانی ملاقاتی در هواپیما با آقای ترکان داشتند و راهکاری برای برگشت پول‌های زنجانی ارائه کرده‌اند، به نظر شما آیا قفل بدهی‌های زنجانی می‌تواند از این طریق یعنی از طریق وکلای زنجانی باز شود؟
سلطانی : ببنینید آخرین سررسید پرداخت بدهی زنجانی در قالب یک چک، به تاریخ 20/12/2012برمی‌گردد که به قبل از تحریم‌ها معطوف می‌شود لذا بنده معتقدم اگر ایشان اراده‌ای مبنی بر پرداخت بدهی‌های خود داشت قطعاً باید همان موقع بدهی‌های خود را پرداخت می‌کرد، در حالی که ما در تاریخ 20/12/2012 به تازگی به دوران تحریم‌ها وارد شده بودیم و این خود نشان می‌دهد که زنجانی از آن اول مبنایش این بوده که بدهی‌های خود را پرداخت نکند.
دعوت به یک “رقص”
باشگاه خبرنگاران: کمی به عقب برگردیم در حال حاضر چند درصد از اموال زنجانی در تاجیکستان است؟
سلطانی: در حال حاضر بیش از 80 درصد اموال بابک زنجانی در کشورهایی چون تاجیکستان، ترکیه و مالزی است و به نوعی زنجانی با رئیس جمهور تاجیکستان و مسئولین رده بالای تاجیکستان در ارتباط نزدیک است و حتی طبق نامه‌ای که زنجانی به نمایندگان نوشته در آن عنوان کرده که “شاید جرم من این است که با رئیس جمهور تاجیکستان در مراسمی حرکات موزون داشته و رقصیدم”.
باشگاه خبرنگاران: یعنی این ارتباطات تا این حد نزدیک بوده است؟
سلطانی: بله این ارتباطات تا این حد است که رئیس جمهور تاجیکستان در جشن تولد بابک زنجانی حضور پیدا کرده و حتی چند دقیقه ای با زنجانی می‌رقصد.
:
ریز اموال زنجانی در “تاجیکستان و ترکیه”
:
باشگاه خبرنگاران : بابک زنجانی چه نوع اموالی در حال حاضر در تاجیکستان دارد؟
سلطانی: در حال حاضر بابک زنجانی بانکی به نام “بانک ارزش”، در تاجیکستان تشکیل داده است و از جمله سایر اموال زنجانی در تاجیکستان می‌توان به شرکت هواپیمایی، کارخانه آلومینیوم سازی، شرکت اتوبوسرانی، بانک، تاکسی‌رانی، کارخانه سنگ و املاک و مستغلات دیگر اشاره کرد.
:
باشگاه خبرنگاران: زنجانی در ترکیه چه اموالی دارد؟
سلطانی: زنجانی به نوعی در ترکیه هم اموالی همچون اموال تاجیکستان دارد و به غیر از آن می‌توان به 40 هواپیما اشاره کرد و در ضمن زنجانی در ترکیه یک شریک بسیار زرنگ و مطمئنی به نام رضا ضراب دارد که این دو فرد حداقل با 40 و یا 50 شرکت در ارتباطند.
:
باشگاه خبرنگاران: بیشتر مبادلات اقتصادی زنجانی و ضراب در چه موضوعاتی بوده است؟
سلطانی: مبادلات اقتصادی این دو فرد بیشتر به موضوعاتی همچون واردات طلا، مواد غذایی و دارویی معطوف می‌شود.
:
باشگاه خبرنگاران: زنجانی در سایر کشورها چه فعالیت اقتصادی دارد؟
سلطانی: زنجانی در کشورهایی چون امارات و مالزی هم صاحب بانک است.
:
باشگاه خبرنگاران : آیا زنجانی همواره در رابطه با کشورهایی که عنوان شد با سطوح بالای مسئولین آن کشورها در ارتباط بوده و یا خیر؟
سلطانی : در حال حاضر زنجانی با مسئولین رده بالای کشورهایی چون تاجیکستان و مالزی ارتباط نزدیک دارد که به هر حال این نوع روابط نیازمند لابی قوی است.