“پارک”؛ فضای عمومی برای استراحت و گذراندن اوقاتی خوش و آرامش شهروندان در محیط شهری، مکانی برای برنامه‌های عمومی و ارتباطات اجتماعی و فرهنگی شهرنشینان، فضایی برای ورزش و تندرستی شهروندان، تفرجگاه و محلی برای بازی کودکان و بسیاری تعریف‌های دیگر…
به گزارش سایت تحلیلی خبری بینانیوز و به نقل از ایسنا تا به حال برای همه ما پیش آمده که در پارک زیراندازی پهن کنیم و بخواهیم ساعاتی چند خارج از محیط خانه و کار، در شهر و در فضایی دلباز در کنار خانواده بگذرانیم، حال اگر همین فضا هم آلوده و خطرناک باشد یا امنیت لازم را نداشته باشد، آن وقت چه باید کرد؟
محصور بودن پارک‌ها یک مشکل است و باز بودن آنها مشکلی دیگر! شهرداری اهواز اعتقاد دارد فضای پارک باید باز بوده و هیچ‌گونه حصاری در اطراف آن نباید باشد، ولی آیا لازم نیست در کنار این رویه، برنامه‌هایی برای حفظ امنیت در پارک‌ها و خارج نشدن فضای آن از کاربری اصلی وجود داشته باشد؟
اصولا کاربری پارک چیست؟ آیا جز این است که فضایی سبز و گاه دارای اسباب‌بازی برای کودکان و مکان مفرحی برای شهروندان باشد که اوقات خوشی را در آنجا بدون دغدغه بگذرانند؟
پارک “علامه” محله 400 دستگاه منطقه 7 شهرداری اهواز از اماکنی است که از سال‌های پیش کمتر به عنوان پارک شهری شناخته شده و در کنار “پارک بودن”، استفاده‌های دیگری از آن می‌شود. گرچه این پارک به دلیل شرایط حاکم بر آن از سوی مردم محله مهجور مانده است و تردد کمتری در آن می‌شود، این کاهش تردد ناشی از شناخت مردم از وضعیت پارک است، ولی مهمانی که در ایام تعطیل به شهر می‌آید و در پی جایی برای استقرار موقت است، در خطر آسیب‌های احتمالی این پارک قرار دارد.
این پارک مامن معتادان شده است، در فضای تقریبا بزرگ آن چندین پاتوق و تجمع‌های کوچک و بزرگ تزریق مواد مخدر دیده می‌شود و دیگر مکان تفریح شهروندان نیست، مکانی است که خطر آلودگی به بیماری در آن برای شهروندان زیاد است و سرنگ‌های استفاده شده معتادان در گوشه و کنار آن به چشم می‌خورد.
اگر تیم سیار مرکز گذری، اقدام به جمع‌آوری سرنگ‌های معتادان تزریقی در این پارک نکند، با تردد شهروندان در این پارک که دارای کتابخانه و مهدکودک نیز هست، ممکن است یک سرنگ پرت شده در گوشه پارک در پای کودکی فرو رود و او را به بیماری مهلکی مبتلا کند و دیگر فرصت بازگشتی هم وجود نداشته باشد.
سری به این پارک می‌زنیم و از وضعیت آن از نزدیک مطلع می‌شویم، درب ورودی پارک که قفل است و از کنار درب، از روی دیوار تخریب شده پارک که به ورودی آن تبدیل شده است، وارد می‌شویم.
در گوشه گوشه پارک، تجمع‌های کوچک سه و چهار نفره به چشم می‌خورد که طبق حدس و گمانی که از آن می‌رفت، همان تجمع‌های معتادان برای تزریق مواد مخدر است.
در نقطه دیگری از پارک هم یکی از همین معتادان که HIVمثبت است، در حال جمع‌آوری سرنگ‌های آلوده از سطح پارک است. این افراد که اعضای “تیم سیار” یک مرکز گذری‌اند، مامور جمع‌آوری سرنگ‌های آلوده و توزیع سرنگ تمیز بین معتادان تزریقی هستند.
کارگران فضای سبز شهرداری نیز از این کار تیم سیار ابراز خرسندی می‌کنند و می‌گویند: ما جرات نداریم به این سرنگ‌ها نزدیک شویم و در زمان نگه‌داری و آبیاری فضای سبز ممکن است هر آن یکی از این سرنگ‌ها زخمی در دستان ما ایجاد کند که خطر آن بسیار جدی است و عواقب جبران‌ناپذیری دارد.
در کنار پارک، دیوار تخریب شده دیگری وجود دارد که به نظر پروژه نیمه‌تمام شهرداری است. در این نقطه هم تجمع دیگری به چشم می‌خورد که پیرمردی به نام رضا در وسط آنان است و “دکتر” صدایش می‌کنند. کسی است که در تزریق مواد خبره است و برای آنهایی که هنوز به راحتی نمی‌توانند تزریق کنند، این عمل را انجام می‌دهد و به این کار خود مفتخر است.
“دکتر رضا” می‌گوید: “روزانه 30 تا 40 نفر برای تزریق به اینجا می آیند که خودم برای آنها تزریق می‌کنم. بعضی‌ها هم که خودشان کار تزریق را بلد باشند، نیازی به کمک من ندارند.”
ناگفته نماند که فضای پارک علامه چندان هم نازیبا نیست، چمن و فضای سبز پارک دلباز و چشم‌نواز است، ولی دیدن پارک بادی و اسباب بازی‌های کودکان در کنار صحنه‌های خشن و ناهنجار تضادی ایجاد کرده است که خاطر را می‌آزارد.
دلیل این وضعیت نابسامان پارک را از علیرضا عالی‌پور، معاون خدمات شهری شهردای اهواز، جویا می‌شویم، وی در این باره در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)- منطقه خوزستان- اظهار کرد: پارک علامه پیش از این محصور بوده است و درب خروجی و ورودی داشت، ولی اکنون حصار این پارک برداشته شده و تبدیل به فضای عمومی و مهدکودک و محیط نسبتا امنی برای شهروندان شده است.
وی افزود: در این پارک با ایجاد یک زمین چمن مصنوعی و زمین فوتبال، حضور شهروندان رونق خوبی گرفته است.
عالی پور گفت: معضلات موجود در این پارک و حضور برخی معتادان و افراد نابهنجار باید توسط بسیج، نیروی انتظامی و ستاد امر به معروف و نهی از منکر رفع شود. شهرداری تنها موظف است پارک‌ها را جهت تفریح و ورزش شهروندان ایجاد کند.
معاون خدمات شهری شهرداری اهواز تصریح کرد: نابهنجاری اجتماعی در همه جا ممکن است وجود داشته باشد، شهرداری وظیفه برپایی اماکن تفریحی را دارد و وسایل بازی و پارک بادی نیز در این پارک تهیه شده است، البته با وجود همه این اقدامات باز هم ممکن است افرادی از فضا استفاده نابهنجار کنند و کارهای خلاف موازین اخلاقی انجام دهند.
با وجود همه این موارد از سویی، شهرداری اهواز به کلی مخالف و منکر حضور و وجود معتادان در این پارک است و از سوی دیگر، مراکز گذری و موسسات مقابله با ایدز و اعتیاد اعتقاد دارند حال که معتادان در این مکان تجمع کرده‌اند، حداقل از گسترش بیماری ایدز و استفاده از سرنگ‌های استفاده‌شده جلوگیری و سرنگ جدید بین آنها توزیع شود.
با این حال بنا به گفته مسئولان شهرداری و همچنین مدیر یک مرکز گذری فعال در این پارک، شهرداری گاه مانع فعالیت تیم سیار مراکز گذری می‌شود و اجازه جمع‌آوری سرنگ‌های آلوده از سطح پارک و توزیع سرنگ جدید بین معتادان را نمی‌دهد.
جالب اینجاست که هر یک از این دو نهاد در حالی که مخالف با یکدیگر صحبت می‌کنند، ولی درست می‌گویند، اما کدام یک درست‌تر؟
نسرین چوبند، مدیر مرکز گذری تکامل اهواز، در این باره به خبرنگار ایسنای خوزستان می‌گوید: متاسفانه نیروهای شهرداری و نیروی انتظامی گاه مانع فعالیت تیم سیار مرکز می‌شوند.
وی افزود: این تیم تنها هدف پاک‌سازی محیط از سرنگ‌های آلوده و جلوگیری از ایجاد خطرهای احتمالی را دارد و می‌تواند کمکی به شهروندان و شهرداری باشد.
چوبند گفت: اعضای تیم سیار که خود مبتلایان به اعتیاد و ایدز هستند، نگرانی ابتلا به بیماری را ندارند و تنها هدف آنها پیشگیری از افزایش ایدز است که همان هدف مرکز گذری است و در قبال درمان، این کار را برای مرکز انجام می‌دهند.
هر مکان و وسیله‌ای در صورتی که کاربری اصلی آن مورد توجه قرار نگیرد، استفاده‌های دیگری از آن خواهد شد و به مرور زمان کاربری واقعی خود را از دست می‌دهد و به همان چیزی که عرف شده است، تبدیل می‌شود.