محققان مرکز ملی پیش‌بینی زلزله با استفاده از داده‌های دو ایستگاه سنجش الکترومغناطیسی در شمال تهران در تلاشند از پیش نشانگرهای ژئوفیزیکی برای پیش‌بینی زلزله استفاده کنند.

به گزارش سایت تحلیلی و خبری بینا نیوز به نقل: از ایسنا دکتر سیدرضا مهرنیا، عضو هیات علمی مرکز ملی پیش‌بینی زلزله پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله با اعلام این مطلب  گفت: مرکز ملی پیش‌بینی زلزله بر روی پیش‌نشانگرهای مختلف زلزله از جمله مولفه‌های ژئوفیزیکی کار می‌کند که از مهمترین پیش نشانگرهای زلزله به شمار می‌رود.

وی با اشاره به لایه مگنتوسفر (مغناطیس‌سپهر) به عنوان یکی از لایه‌های فراجوی زمین گفت: این لایه طی سال‌های اخیر در اثر افزایش آلاینده‌های جوی پاره شده که بسیاری از بلایا و بحران‌های مناطق مختلف جهان ناشی از این مساله است. پدیده‌هایی مثل ریزگردها که در مقیاس جهانی رخ می‌دهند تحت تاثیر عوامل مختلف جوی و فراجوی هستند که تغییرات ایجاد شده در مگنتوسفر در بروز آنها بی‌تاثیر نیست.

مهرنیا خاطرنشان کرد: هنگامی که زلزله رخ می‌دهد پتانسیل مغناطیسی در بازه‌ای کوتاه آزاد می‌شود که میدان‌های مغناطیسی با یکدیگر تداخل پیدا می‌کنند و باعث ایجاد امواج الکترومغناطیسی می‌شوند. برخی معتقدند که معمولا قبل از رویدادهای لرزه‌یی، امواج الکترومغناطیسی افزایش می‌یابند که البته برخی دیگر از زلزله‌شناسان با این نظریه موافق نیستند.

عضو هیات علمی پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله خاطرنشان کرد: قبل از وقوع زلزله، پدیده‌ای موسوم به ریزلرزه‌زایی در سنگ های اطراف محل اتفاق می‌افتد که این پدیده چند ساعت تا چند روز قبل از زلزله با تجهیزات ویژه قابل شناسایی و اندازه‌گیری است. از آنجا که در کشور ما عوامل دیگری که بتوانند ریزلرزه‌زایی (EM) را باعث شوند وجود ندارد، وقوع این پدیده را می‌توان نشانه رخداد زلزله‌های آتی تلقی کرد.

وی خاطرنشان کرد: با ایجاد ایستگاه‌های ثبت این ریزلرزه‌ها و مانیتورینگ دائم آنها می‌توان با تشخیص آنومالی‌های ژئوفیزیکی، وقوع زمین لرزه را پیش‌بینی کرد.

مهرنیا در عین حال با بیان این که هندسه زمین، هندسه تحلیلی اقلیدسی و مثلثاتی نیست و از روندی خاص پیروی می‌کند که به هندسه برخال(فرکتال) موسوم است، اظهار کرد:‌ تفسیر منحنی‌های الکترومغناطیسی زمین تا حدی که بتوان فهمید آیا تغییرات در حد هشدار زلزله هستند یا نه، نیازمند هندسه‌ای قوی و پیچیده است که در آن از نظریه آشوب و اصول هندسه فرکتال استفاده می‌شود.

وی در ادامه با بیان این که با توجه به شرایط ویژه ایران به عنوان یکی از لرزه‌خیزترین کشورهای جهان، انتظار گزافی نیست که زلزله شناسان ایرانی پیشگام دستیابی به دانش پیش‌بینی زلزله باشند، اظهار داشت: در راستای بهره گیری از داده‌های الکترومغناطیسی در پیش بینی زلزله، ثبت این اطلاعات در دو ایستگاه سنجش لرزه‌یی در شمال تهران از چند سال پیش آغاز شده که نتایج این بررسی‌ها تاکنون بسیار امیدوارکننده بود ولی باید تعداد ایستگاه‌های ثبت ریز لرزه‌زایی را به اندازه ایستگاه‌های لرزه‌نگاری کشور گسترش دهیم تا بتوانیم از این شیوه ارزان و کارآمد در پایش تمام گسل‌های لرزه‌خیز کشور استفاده کنیم.

محقق مرکز ملی پیش بینی زلزله در پایان در پاسخ به این سوال که آیا تاکنون موفقیتی در استفاده از این روش در پیش‌بینی زمین لرزه‌ها در دنیا حاصل شده یا نه، گفت: چینی‌ها کارهای خوبی با این روش کرده‌اند که کاملا موفق نبوده ولی با توجه به پیچیدگی‌ فوق‌العاده این روش، شروع خوبی به شمار می‌رود که امیدواریم با ادامه تحقیقات در این حوزه به موفقیت‌های بیشتری در زمینه پیش‌بینی زلزله دست پیدا کنیم.

انتهای پیام