ایران یکی از کشورهای منطقه با سرانه بالای مصرف لوازم آرایشی است. استقبال فراوان از این محصولات موجب شده تا نمونه‌های تقلبی و قاچاق به وفور در بازار این کشور یافت شود و سود سرشاری را نصیب قاچاقچیان کند.
به گزارش سايت خبري و تحليلي بينانيوز، بازار داغ لوازم آرایشی تقلبی و بی‌کیفیت در ایران به دلیل استقبال فراوان مشتریان موجب شده تا قاچاق محصولات آرایشی در سال‌های اخیر به شدت در کشور رونق داشته باشد.
به نوشته سایت “قانون” و با استناد به آمار ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز، به طور سالانه در ایران “یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار” فرآورده‌های آرایشی مصرف می‌شوند که این آمار نشان‌دهنده آن است که میزان قاچاق لوازم آرایشی و بهداشتی “۱۰ برابر” واردات قانونی است.
عمده محصولات قاچاق به ایران به صورت فله‌ای و از کشورهای همسایه نظیر عراق، پاکستان، افغانستان و نیز کشورهای حوزه خلیج فارس وارد می‌شوند و تشخیص آنها از محصولات اصلی در اکثر موارد کاری دشوار برای مصرف‌کنندگان عادی است.
در گزارش “قانون” آمده است که بیش از ۵۰ درصد لوازم آرایشی در بازار ایران نظیر کرم پودر، رژلب، عطر و ریمل‌تقلبی هستند و اکثریت آنها کیفیتی نامرغوب و بعضا مضر برای سلامتی مصرف‌کننده دارند.
انتظار طولانی مدت برای ترخیص کالا در گمرک یکی از دلایل عمده برای تمایل به قاچاق محصولات آرایشی و بهداشتی عنوان می‌شود. ستاد مبارزه با قاچاق کالا از وزارت بهداشت خواسته است تا میزان انتظار برای دریافت مجوز را کاهش را داده تا به این ترتیب کالاها برای مدت طولاتی در گمرک انبار نشوند.
در همین حال مسئولان وزارت بهداشت نیز همواره ممانعت از قاچاق لوازم آرایشی غیربهداشتی را بر عهده نهادهایی نظیر نیروی انتظامی، وزارت بازرگانی و نیز ادارات کنترل مرزها دانسته‌اند.
تاکنون این نهادها نتوانسته‌اند به هماهنگی در این خصوص دست یابند.
زیبایی به قیمت سلامتی؟
قیمت لوازم آرایشی تقلبی در مقایسه با مارک‌های معروف به طور قابل توجهی ارزان است و همین امر موجب استقبال مصرف‌کنندگان از این محصولات می‌شود. ترکیبات به کار رفته در فرآورده‌های تقلبی نامرغوب و غیر استاندارد می‌توانند برای مصرف‌کننده، بیمار‌ی‌های پوستی‌نظیر اگزما و آکنه و در برخی موارد حتی عفونت‌های پوستی را به همراه بیاورد.
مریم صفوی، متخصص پوست به “قانون” گفته است: «با توجه به وجود بیش از ۸۰۰ ترکیب شیمیایی دارای سمیت عصبی در مواد آرایشی و عطرهای صنعتی استفاده مد‌اوم از این‌گونه لوازم آرایشی موجب جذب سالانه د‌و کیلو و ۵۰۰ گرم مواد‌شیمیایی به بدن می‌شود‌که سلامتی مصرف کنند‌ه را تهد‌ید می‌کند.»
سرب یکی از ترکیبات مضر به کار رفته در این قبیل محصولات به ویژه رژلب است که به گفته پزشکان به هنگام ورود به بدن در حین خوردن غذا می‌تواند عوارض متعددی از جمله کاهش یادگیری یا اختلالات رفتاری را برای فرد مصرف‌کننده به همراه داشته باشد.
دکتر صفوی با اشاره به مضرات سرب برای زنان باردار و کودکان اضافه کرده است: «این ماده به راحتی از جفت عبورکرد‌ه، وارد مغز جنین می‌شود و از رشد‌و تکامل طبیعی آن جلوگیری می‌کند. بعضی مواد آرایشی دارای مقاد‌یری مواد روغنی غیر مجاز هستند‌که باعث بروز آکنه در پوست‌های مستعد می‌شوند. این مواد روغنی در لوازم آرایشی غیر استاندارد به میزان بسیار بالاتری وجود د‌ارد، به همین دلیل ایجاد جوش‌های سر سیاه و آکنه از عوارض استفاده از لوازم آرایشی غیر مجاز و قاچاق است.»
در همین حال استفاده از ماده نگهدارنده “پارابن” در برخی از کرم‌های آرایشی و خطر سرطان‌زا بودن آن از دیگر هشدارها در خصوص استفاده از لوازم آرایشی نامرغوب و تقلبی است.
حمید مقیمی، دبیر انجمن صنفی واردکنندگان محصولات بهداشتی و آرایشی چندی پیش استفاده از این ماده را موجب افزایش احتمال سرطان سینه در زنان دانسته و گفت: «تولید‌کنند‌گان محصولات آرایشی و بهداشتی برای اینکه محصول تولید‌ی آنها ارزان تمام شود، از ماد‌ه‌ای به نام پارابن استفاده می‌کنند که ماند‌گاری محصول را افزایش می‌د‌هد. تفاوت یک کرم صورت گران قیمت و ارزان قیمت که هر د‌و ۵۰ میلی هستند، در وجود همین ماده سرطان‌زاست.»
آقای مقیمی محصولات تولید شده در هند، پاکستان و چین را فاقد “ارزش علمی” دانست و به خریداران محصولات آرایشی توصیه کرد که به هنگام خرید هر محصول به فرمول تولید آن و درج واژه “Paraben Free” (بدون پارابن) توجه کنند.