بازتاب اتفاقاتي كه پس از مراسم قرعه كشي جام جهاني فوتبال افتاد، هنوز هم ادامه دارد و متاسفانه اين موضوع چهره ناخوشايندي را از ايرانيان در سراسر جهان به نمايش گذاشته است.
به گزارش سایت تحلیلی و خبری بینانیوز ، سایت فردا نوشت:حمله 30 هزار ايراني و فحاشي به مسي، نابغه فوتبال جهان اين روزها در سايت‌هاي مختلف ورزشي جهان منعكس شده است؛ اين در حالي است كه پس از موج اول فحاشي به اين ستاره فوتبال موج دوم عذرخواهي ايرانيان به سمت صفحه فيسبوك ليونل مسي روانه شد تا در نهايت وي صفحه فيسبوك خود را به طور كل غير فعال كرد!
رسانه هاي مختلفي چون بي‌بي‌سي، خبرگزاري فرانسه، آيريش تايمز و … در ميان اخبار خود به اين مساله پرداخته و نكات منفي را در اين زمينه بازتاب داده‌اند.
در همين زمينه سایت بی بی سی نوشت: گفتن این موضوع دشوار است که چگونه بسیاری از این دشنام‌ها از داخل ایران روی صفحه مسی نوشته می‌شود چراکه این کشور به طور رسمی دستیابی به سایت‌های فیسبوک و توییتر را ممنوع کرده است. البته بسیاری از مردم از سرورهای خارجی استفاده می‌کنند.
خبرگزاری فرانسه نیز با اشاره به فحاشی برخی ایرانیان بر روی شبکه اجتماعی “لیونل مسی” گزارش داد که آنها همچنین “فرناندا لیما” را هم مورد پیام‌های اهانت آمیز قرار داده اند. البته این خبرگزاری به ناراحتی برخی دیگر از هوادران ایرانی و چند بازیکن ملی پوش هم اشاره کرده که نسبت به چنین موضوعی واکنش نشان داده اند و حتی عذرخواهی کرده‌اند.
“فاکس اسپورتس” هم گزارش داد پس از مراسم قرعه کشی رقابتهای جام جهانی 2014 برزیل، توفانی از نظرات اهانت آمیز به زبان فارسی روانه صفحات اجتماعی لیما و مسی شد.”میرر” انگلیس گزارش داد ایرانی‌ها 30 هزار پیغام اهانت‌آمیز بر روی صفحات اجتماعی مسی گذاشته‌اند.”سیدنی مورنینگ هرالد” و “آیریش تایمز” هم هر کدام به صورت جداگانه به بازتاب این خبر پرداخته‌اند.
تحليل‌هايي نيز در داخل كشور در خصوص اين اقدام ناشايت صورت گرفته است. از اين ميان عماد افروغ، استاد جامعه شناسی دانشگاه تهران در خصوص اين بداخلاقي‌ها بيان كرده است: «اولا باید ثابت شود که خود فارسی زبانان و ایرانیان به صورت غیر برنامه ریزی شده کامنت زده اند چون احتمال اینکه این کامنت ها برنامه ریزی شده باشد را بعید نمی دانم شاید هم یک گروه صرفا کوچک باشند. »
نظريه انبوه خلق و اصطلاح «جو گير شدن» در رفتار ايرانيان
واقعيت اين است كه سر منشاء چنين اقداماتي از هر كجا آغاز شده باشد توسط برخي از ايرانيان كه تعدادشان نيز كم نبوده ادامه يافته است تا جايي كه اين موضوع به عنوان يك فاجعه اخلاقي در ورزش فوتبال بدل شده است.
متاسفانه پيش از اين نيز از سوي دو تن از بازيكنان فوتبال يكي از تيم‌هاي مطرح كشور كه طرفداران بسياري نيز دارد به همين شكل چهره ناخوشايندي از ايرانيان در جهان به نمايش گذاشته شد و حتي سايت ياهو نيز عكس اين عمل غير اخلاقي اين دو بازيكن را در صفحه اصلي خود منتشر كرد.
منشاء اين قبيل بي‌اخلاقي ها از هر كجا باشد بايد قبول كنيم كه افراد بسيار زيادي از درون ايران به كامنت گذاري غير اخلاقي مبادرت ورزيده‌اند. درواقع فضاي صفر و صدي كه در كامنت هاي بيشتر اين اشخاص موجود است، نشان دهنده نوعي نابخردي و خالي شدن هيجان كاذب و عدم كنترل بر رفتار است كه همه اين عوامل نشان دهنده يك رفتار غير طبيعي است.
نظريه پردازان اجتماعي نيز در اين زمينه ارزيابي‌هاي گوناگوني دارند. در اين ميان نظريه انبوه خلق «گوستاو لوبون» يكي از اين نظريات است كه در زمينه چنين رفتارهاي جمعي و هدايت شده‌اي به خوبي توضيح مي‌دهد.
«منظور از انبوه خلق عده‌ای از افراد هستند که در عمل مشخصی یا بروز حادثه‌ای گرد هم می‌آیند و دارای ویژگی‌هایی چون وجود احساسات و هیجانات آنی ،نداشتن تشکل و انسجام، به وجود ارتباط موقت و ناپایدار میان افراد، از دست دادن حس تشیخص و پیوستن به گروه و در نهایت عدم وجود هدف قبلی و اندیشیده می‌باشد.»
به عنوان مثال در يك فضاي هيجاني ممكن است فردي سنگي را پرتاب كند و با توجه به اين فضا ديگران نيز به تبع وي اين عمل را تكرار كنند. رفتاري كه متاسفانه نه در فضاي مجازي بلكه در محيط‌هاي علمي همچون فضاي دانشگاه ها نيز به خوبي ديده مي شود.
مساله اي كه در ميان عامه مردم در اصطلاح به «جو گير شدن» معروف است اما با توجه به نكوهش چنين عملي هنوز بسياري از ايرانيان دچار چنين اختلال رفتاري هستند. واقعيت اين است كه بايد به جوانان ايراني اين مساله را آموخت كه بر روي رفتار خود كنترل داشته باشند و هيجانات خود را به هر شكل و شمايلي بروز ندهند! البته اين موضوع در شرايطي ممكن است كه فضاي عقلاني و بستر آن فراهم شود. گرچه اين رفتارها از سوي عامه مردم ايران نكوهش مي شود و همه گير نيست اما نمايش آن با توجه به مساله‌اي كه در زمينه فحاشي به مسي صورت گرفت، بازتابي بسيار منفي دارد و دامن همه جامعه ايران را مي گيرد.
به هر لحاظ فرهنگ و ادب ايران همواره مورد تحسين جهانيان بوده تا جايي كه سر در سازمان ملل نيز به شعر زيباي سعدي شيرازي مزين شده است اما اين فرهنگ و ادبيات كه توام با عقلانيت و حكمت است امروز چقدر در ميان ايرانيان عموميت دارد؟
حقيقت اين است كه با توجه به رشد و گسترش وسايل ارتباط جمعي و علاقه ايرانيان به فضاي مجازي و بازتاب سريع اين مسائل در سراسر جهان بايد نسبت به رفتارها و شيوه زندگي كه مختص ايرانيان است، بيشتر متمركز شويم تا نسبت به جامعه ايران نگرش منفي در جهان ايجاد نشود.
./.