به قلم سردبیر : گزارش اختصاصی – مدیریت برنامههای توسعه بخش کشاورزی آذربایجان غربی در گرو این است که تمام نهادهای ذیربط همکاری و تعامل فرا سازمانی داشته و ایجاد بستر حمایتی از تولیدکنندگان و مصرف کنندگان با اقداماتی از جمله حذف واسطهها که نمونه آن راه اندازی بازارچه محصولات کشاورزی است، محقق شود.
آذربایجان غربی به دلیل برخورداری از شرایط جغرافیایی فوق العاده و زمین های مستعد از قطب های مهم کشاورزی کشور به حساب می آید. آب كافی، زمین حاصلخیز، وجود مناطق جنگلی، كوهپایه های سرسبز و پارك ملی دریاچه ارومیه آذربایجان غربی را به عنوان استانی سرسبز و مستعد در زمینه كشاورزی مطرح ساخته است.
این استان با دارا بودن دومین منابع آبی كشور در ردیف یكی از قطب های مهم كشاورزی است. یك میلیون هكتار زمین قابل كشت، نزولات مناسب جوی، تولید سالانه بیش از 5/5 میلیون تن محصولات زراعی، باغی، دامی، طیور، تولیدات شیلاتی، عسل و توسعه صنایع غذایی بخش كشاورزی آذربایجان غربی را به موقعیتی مساعد و فراهم برای سرمایه گذاری تبدیل كرده است.
بالابردن ظرفیت تولید محصولات كشاورزی تا 10 میلیون تن با توجه به امكانات موجود و پتانسیل های آبی و خاكی در آذربایجان غربی در طی یك برنامه پنج ساله نشان دهنده ظرفیت این استان در بخش كشاورزی است كه سرمایه گذار خاص خودش را می طلبد.
بخش کشاورزی از شاخص های مهم اقتصادی آذربایجان غربی است که اگر حمایت و اعطای تسهیلات به این بخش منجر به ایجاد تجارت در حوزه کشاورزی نشود نمی توان در این حوزه به پایداری رسید.
سیاست های اعمالی دولت برای تولید و کشت محصولات کشاورزی یکی از محورهای توسعه آذربایجان غربی می تواند باشد و باید از این امکان و ظرفیت برای نیل به رشد و توسعه استان بهره برد.
به نظر می رسد باید با همت نمایندگان مجلس و مسئولان اجرایی استان برای حمایت و توسعه بخش کشاورزی آذربایجان غربی اهتمام ویژه ای شود تا بر روی بخش کشاورزی سرمایهگذاری جدی صورت گیرد. اگر چه متاسفانه با عملكرد فعلی در بخش كشاورزی، برخی از محصولات کشاورزی صرفه اقتصادی ندارد ولی باید تلاش کرد تا محصولات مرغوب بومی آذربایجان غربی به کشورهای همسایه صادر شود.
این در حالی است که کارشناسان معتقدند برند سیب ارومیه که جزو مهمترین و راهبردی ترین محصولات کشاورزی استان و کشور است؛ نباید مغفول بماند بلکه لازم است برای عرضه آن به طور گسترده زمینهسازی صورت گیرد. محصولات کشاورزی و زراعی آذربایجان غربی به ویژه ارومیه علاوه بر اینکه در سطح کشور مطرح هستند بلکه در منطقه نیز قابل عرضه بوده و بازار خاص خود را دارد که باید برای فروش آن بسترسازی صورت گیرد.
برندسازی و تجاری سازی محصولات شاخص بخش کشاورزی استان نیز می تواند بسیار راهگشا باشد. کارشناسان معتقدند در راستای توسعه بخش کشاورزی استان برندسازی از محصولات شاخص بخش کشاورزی مورد نیاز است تا به سوی تجاری سازی حرکت شود.
از سوی دیگر مردم حق دارند که محصولات بخش کشاورزی را با قیمت مناسبی از مراکز خرید تهیه کنند و راهاندازی بازارچههای عرضه مستقیم پاسخی مناسب به نیاز مصرف کننده و در کنار آن تحققیابی حذف واسطهها است. البته کشاورزان زحمتکش و کم توقع استان نیز باید محصولات خود را با قیمت روز و متعادل در بازارچه های عرضه مستقیم محصولات کشاورزی به فروش برسانند تا ضمن اینکه حداقل هزینه ها را تامین می کنند بلکه بتوانند معیشت خود و خانواده را نیز فراهم کنند.
به نظر می رسد منظور اصلی از راهاندازی مراکز فروش عرضه مستقیم محصولات کشاورزی دسترسی مردم به محصولات مورد نیاز تولید شده در بخش کشاورزی با قیمت و کیفیت مناسب بوده و باید سعی شود با همکاری و تعامل تمام نهادهای ذیربط اجتماعی این امر مهم در استان نهادینه و علاوه بر ایجاد بستر حمایتی از تولیدکنندگان و مصرف کنندگان، با حذف واسطهها، بتوان در مدیریت برنامههای توسعه بخش کشاورزی گامهای محکمتری را تجربه کرد.
کارشناسان اقتصادی بر این باورند که این امر از یک سو از تولیدکننده حمایت کرده و از دیگر سو با عرضه بدون واسطه محصولات کشاورزی از مصرف کننده حمایت کرده و در نتیجه میتواند بر قیمت و نحوه توزیع محصولات کشاورزی تاثیر مثبت داشته و همچنین روند واسطهگری را کنترل و آن را کاهش بخشد.
این در حالی است که اجرای این طرح خواهد توانست تاثیرات شگرفی در مدیریت قیمت محصول با تضمین سود لازم تولید کننده ایجاد و بیتردید رسیدن به توسعه پایدار اقتصادی، آرمانی متعلق به تمام ملت بوده و اجرای طرحها و سیاستهای مطرح در این زمینه، همواره نیازمند تلاش و کوشش همگانی با تعامل و همدلی نهادهای اجتماعی بوده و خواهد بود زیرا تجربه نشان داده است که هیچ نهادی بدون حمایت و پشتیبانی مردم و سایر نهادها، در اجرای سیاستها نمیتواند به صورت کاملی موفق عمل کند.
تعاونیهای تولیدی و تشکلهای بخش کشاورزی باید تلاش بیشتری انجام داده تا توان لازم برای فروش محصولات خود به شیوهای همسو با توسعه این بخش مهم را حاصل و سازمان جهادکشاورزی نیز با همکاری تعاون روستایی استان حرکت برای ایجاد غرفهها برای فروش تولیدات بخش کشاورزی را آغاز و تلاش دارد این اقدام نه بصورت مقطعی، بلکه به شکلی دائمی بتواند بخش عمده نیازهای رو به ازدیاد بازارهای مصرف استانی را به شکلی مدبرانه و جامع پاسخ گوید.
این در شرایطی است که عرضه محصولات کشاورزی از طریق مراکز عرضه مستقیم علاوه بر حذف واسطهها، سبب کاهش فاصله تولید تا مصرف، انتقال ارزش افزوده محصولات کشاورزی به کشاورزان و عرضه محصولات تولیدی با کیفیت مطلوب به مصرف کنندگان خواهد شد.