این روزها دنیای واقعی آدمها آنقدر با فضای مجازی در هم تنیده شده است که تفکیک این دو حوزه از هم عملا ناممکن است.

:

به گزارش سایت خبری بینانیوز ، در عصر کنونی، که افراد با کمترین هزینه و با تکنولوژی های به روز شده به فضاهای مجازی دسترسی پیدا می کنند، گاهی شاهد برخی رفتارهای سودجویانه هستیم که افرادی در تاریکی و زیر نقاب های جعلی وارد حریم خصوصی افراد شده و با کنش های بیمارگونه خود زندگی کاربران فضاهای مجازی به ویژه هنرمندان را تحت تاثیر خود قرار داده اند.

:
فارغ از اینکه فناوری های نوین در عرصه فضای مجازی امکانات و مزایای بسیاری برای جامعه در پی خواهد داشت، اما ادبیات و کنش هایی که این روزها در فضای مجازی شاهد آن هستیم تاثیر قابل توجهی بر فرهنگ جامعه دارد. از این رو در خصوص این مقوله با سه تن از اهالی هنر و رسانه گفت و گو کردیم:

:

فضای مجازی، عجیب و چالش برانگیز شده است
علی رام نورایی، از بازیگران سینما و تلویزیون چندی پیش کمپینی با نام #لطفاُ توهین نکنید را در اینستاگرام و در راستای مقابله با حرف های توهین آمیز و اثرات منفی فضای مجازی در جامعه ایجاد کرد. بانی فیلم در گفت گویی جزئیات این کمپین و به طور کلی نظر این هنرمند را در خصوص تاثیرات منفی فضای مجازی بر جامعه و به ویژه زندگی هنرمندان پرسید: این کمپین حدودا چند هفته پیش شروع به فعالیت کرد، و در هفته اخیر حمایت خوبی از این سوی مردم و هنرمندان شد.

:
همانطور که می دانیم این روزها فضای مجازی، شدیدا فضای عجیب و چالش برانگیزی شده است، البته اینگونه نیست که بگوییم از سوی فضای مجازی به فرهنگ جامعه لطمه وارد می شود، این در واقع فرهنگی است که متاسفانه در جامعه وجود داشته و حالا در فضای مجازی نمود یافته است. شاید دلیل این امر حساب های کاربری جعلی و قرار گرفتن افراد پشتِ نقلب هایی است که تصور می کنند قابل شناسایی نیستند و به راحتی کارهایی را در فضای مجازی انجام می دهند. اما این ها اتفاقاتی است که به هر حال ریشه در فرهنگ کنونی جامعه ما نیز دارد. امروزه متاسفانه ادبیاتی در جامعه حاکم شده که قباحت بعضی واژه ها را، حتی در زندگی عادی از بین برده است. درواقع، به سادگی رد شدن از کنار اینگونه ادبیات، سبب شده که قبح این مسئله ریخته شود.

:
وی افزود: امروزه گویا بسیاری منتظرند که هر اتفاقی که رخ می دهند، سریعا به فضای مجازی رفته وشروع به توهین، تهمت و قضاوت کردن کنند. واقعا نمیدانم چنین رفتارهایی از کجا نشأت می گیرد و چه رفتارهای فرهنگی باعث شده که برخی در فضای مجازی با پنهان شدن پشت ماسک های جعلی با این تصور که هیچ مشکلی هم برایشان ایجاد نمی شود، به راحتی دست به چنین اقداماتی بزنند. فارغ از اینکه چنین اقداماتی علیه افراد معروف و شناخته شده باشد یا افراد عادی، این مسئله می تواند آسیب های زیادی به جامعه بزند.

:
نورایی در ادامه گفت: من به عنوان یک عضو کوچک جامعه که به شخصه قربانی چنین رفتارهایی شده ام، کمپینی با عنوان #لطفاُ_توهین_نکنید راه اندازی کردم و از همه کمک خواستم. هدف از راه اندازی این کمپین این است که نشان دهیم توهین افراد در فضای مجازی دیده می شود، و اگر تا امروز همه به سادگی روی اینگونه توهین ها چشم خود را می بستند و یا با توهین کننده درگیر شده و خودشان نیز ناگزیر دچار همین لحن می شدند، اما با ایجاد این کمپین می خواهیم یادآوری کنیم که افراد نمی توانند زیر پوشش های جعلی هرآنچه می خواهند بگویند و ما نیز به سادگی از کنار آن بگذریم.

:
یکی از چالش هایی این کمپین، «یک شبانه روزِ بدون توهین» است. در واقع با این چالش قصد داریم که حداقل پیش خودمان، تعداد شبانه روزهایی را که توانسته ایم، چه در زندگی عادی و چه در فضای مجازی، از توهین کردن پرهیز کنیم، شمارش کنیم.

:
این بازیگر درباره بازخوردهای این کمپین گفت: در کمتر از دو هفته بالغ بر هزار پست در این خصوص در فضای مجازی گذاشته شد. از سوی دیگر، کسانی که همراه من دراین کمپین هستند خبرهای خوبی درباره اتفاقاتی که در جامعه به دنبال این مشئله افتاده است به من می دهند. به طور مثال اینکه در یک پمپ بنزین زمانی که یک درگیری پیش آمده گفته شده لطفا توهین نکن! و شعار این کمپین دقیقا تکرار شده و مانع از ادامه دعوا شده است. خوشبختانه مردم شدیدا از این مسئله استقبال کرده اند، کسانی که مطالب این کمپین را دنبال می کنند و انتشار می دهند، دوستان خود را به این چالش دعوت می کنند و حتی اگر خودشان نیز اشتباهی کرده اند اعتراف می کنند. در واقع یک اتفاق اجتماعی در یک بُعد کوچک رخ داده است.

:
وی در پایان گفت: بهترین راه این است که هر کدام از ما در ابتدا خودمان مراقب رفتار و حرف های خود باشیم و این مسئله را در زندگی شخصی خود رعایت کنیم. امروزه زندگی عادی و فضای مجازی را نمی توان از هم تفکیک کرد، بخش بزرگی از زندگی عادی ما در واقع زندگی در فضای مجازی است.  تا زمانی که تنها در فضای مجازی ادب را رعایت کنیم اما در زندگی روزمره اینگونه نباشیم مشکل حل نمی شود.
علی رام نورایی در پایان با بیان اینکه هدف این کمپین ورای فضای مجازی و در واقع کل جامعه است که شاید بتواند جامعه ای را به سمتی سوق دهد که کمتر چنین ادبیاتی بر آن حاکم باشد؛ همه را به چالش «یک شبانه روزِ بدون توهین» دعوت کرد.

:

درونیات ذهنی جامعه در فضای مجازی نمود عینی می یابد

شادمهر راستین، از فیلمنامه نویسان سینمای کشورمان در خصوص تاثیرات و انعکاس متقابل فضای مجازی بر فرهنگ عمومی جامعه به بانی فیلم گفت: جامعه ای که از دیدن و دیده شدن هراس دارد، چهره واقعی خود را در فضای مجازی نشان می دهد. زمانی که فضای دیده شدن و مکان های عمومی از مردم یک جامعه گرفته شود و فضاهای واقعی فرهنگی محدود شود، زمانی که شهر بعد از ساعت 12 عملا تعطیل می شود طبیعتا مردم آن جامعه خود وارد فضاهای تاریک مجازی می شوند و در تاریکی هرکسی هرگونه که بخواهد خود را نشان می دهد. بنابراین هرچقدر فضاهای واقعی گسترش یابد مردم نیز چهره واقعی خود را نشان خواهند داد در مقابل هرچه که فضاهای عمومی بسته تر و محدودتر باشند، مردم یه سوی فضاهای مجازی می روند. بنابراین بهترین راهکار در این زمینه آزادی اینترنت است.

:
وی در خصوص تبعاتی که فعالیت در فضای مجازی برای هنرمندان در پی دارد گفت: زمانی که فردی مشهور و درواقع سلیبریتی می شود، همانطور که از مزایای شهرت خود استفاده می کند باید هزینه های آن را نیز پرداخت کند. بنابراین یا باید از شهرت رسانه ای خود چشم بپوشند و یا انتظار تبعات مربوط به آن را داشته باشند.

:
رسانه هیچگاه بی خبر نمی ماند، حال این رسانه می تواند فضای مجازی باشد یا رسانه ملی. به عقیده من بی اخلاقی از تلویزیون آغاز شده است.رسانه ملی مثل دانشگاه است.زمانی که مجریان تلویزیون مردم را نصیحت می کنند و در زندگی شخصی شان به گونه دیگری عمل می کنند، این مسئله بر عموم جامعه اثر می گذارد.

:
فیلمنامه نویس «آفساید» در ادامه بیان داشت: نکته اول این است که افراد مشهور باید بپذیرد که امکان دارد توهین هم بشنود، نکته دوم اینکه زمانی که رسانه ملی به خودش اجازه توهین می دهد افراد جامعه نیز از آن الگوبرداری می کنند. به طور مثال در این زمینه می توان به اخبار 20.30 و گزارش های ویژه رسانه ملی اشاره کرد.

:
راستین افزود: البته تاثیر گذار ی رسانه ملی بر جامعه و ارتباط متقابل میان جامعه و فضای مجازی مختص ایران نیست و در تمامی جهان صدق می کند. با این وصف، اگر کسی ظرفیت «سلیبریتی شدن» ندارد نباید به سمت فعالیت در این عرصه بیاید، چرا که رسانه بی رحم است و همانگونه که قدرت می دهد ، می تواند قدرت افراد را تحت شعاع قرار دهد.
این فیلمنامه نویس در خاتمه خاطرنشان کرد: ابزار سبب می شوند که درونیات افراد نمود بیرونی پیدا کنند، بنابراین اینترنت و فضای مجازی باعث می شود که آنچه که در ذهن جامعه وجود دارد نمود عینی پیدا کند.

:

مشکل فرهنگی جامعه در فضای مجازی انعکاس می یابد
امیرمحمد زند، بازیگر سینما و تلویزیون در زمینه تاثیرات منفی فضای مجازی بر فرهنگ جامعه به  بانی فیلم گفت: به عقیده من باید با چنین رفتارهایی در فضای مجازی برخورد قانونی صورت بگیرد و این کار توسط پلیس فتا پیگیری شود. اگر چند مورد از توهین هایی که در فضای مجازی به اشخاص حقیقی می شود، مورد مجازات و پیگرد قانونی قرار بگیرد این مسئله قطعا ادامه نخواهد یافت.

:
پیگیری و مجازات قانونی یک بُعد از مسئله است.  وجه دیگر قضیه فرهنگ جامعه است؛ به این معنا که متاسفانه در ایران ابتدا ابزار وارد می شود و بعد فرهنگ استفاده از آن را ایجاد می کنیم. بنابراین برخی از این مشکلات به فقر فرهنگی جامعه بازمی گردد. بخش زیادی از شکل گیری و ارتقای فرهنگ یک جامعه احتیاج به آموزش و فعالیت دارد. بنابراین، فرهنگ جامعه ما باید از ریشه درست شود. فرهنگ آزار و اذیت و توهین که در فضای مجازی نمود پیدا می کند از فقر فرهنگی جامعه نشأت است. این فرهنگ جامعه است که در فضای مجازی انعکاس می یابد.

:
زند افزود: متاسفانه حتی برخی از هنرمندان ما نیز فرهنگ استفاده درست از فضای مجازی را ندارند.  فضای مجازی جایِ اظهار نظر هنرمندان نیست. هنرمند اگر می خواهد مطلب، مقاله یا حرفی را بیان کند، باید از طریق مجلات، نشریات و روزنامه های رسمی مطلب خود را عنوان کند. فضای عنوانِ مطالب اساسی در رسانه های رسمی است نه در فضای مجازی.

:
وی در ادامه گفت: برای فرهنگ سازی هم باید از طریق سیستم تبلیغاتی برای اطلاع رسانی و آگاه سازی اقدام شود، و هم از طریق قانونی و اقداماتی چون جریمه کردن. در واقع این دو مقوله باید توامان انجام شود. به نظر من نیاز است قانونی تصویب شود که توهین کردن یک جرم محسوب شود تا هرکسی جرأت توهین کردن چه در فضای مجازی و چه در جامعه نداشته باشد و این مسئله پیگرد قانونی شود. اگر دو محور تشخیص و تنبیه از سوی مسئولین امر در کنار هم انجام شوند.

./.