گزارش اختصاصی – به قلم سردبیر : نبود رویه واحد و رویکرد حمایتی مسئولان دولتی، عدم حمایت حقیقی بانک های عامل از سرمایه گذارها و تسهیل نشدن ساز و کارهای اداری و مالیاتی برای حمایت از سرمایه گذار از موانع اصلی سرمایه گذاری از حیث منابع مالی در آذربایجان غربی است.
تأثیر امنیت سرمایهگذاری بر رشد اقتصادی مقوله بسیار مهمی است و بدین منظور باید ابتدا متغیرهایی که بر امنیت سرمایهگذاری در آذربایجان غربی تأثیر دارند، شناسایی و استخراج شوند و مدلهای اقتصاد سنجی رشد اقتصادی، با استفاده از متغیرهای اثرگذار بر رشد اقتصادی مانند امنیت سرمایهگذاری، در کنار عوامل تولید سنتی نیروی کار، سرمایهگذاری مورد پردازش قرار گرفته و مدل متفاوتی از رشد اقتصادی بومی و محلی استان ارائه شود.
به گفته کارشناسان اقتصادی؛ كاهش كارايي و نوآوري، افزايش هزينه مبادلات به تضعيف خلاقيتهاي توليدي و در مجموع كند كردن فرآيند رشد اقتصادي استان منجر شده است. در عين حال، اشتغال دولت به امور تصديگري و در حوزههاي خارج از اقتدار و غير مرتبط با وظايف اصلي آن، با ملاحظه منابع و توانمنديهاي محدود دولت موجب گرديده است كه فرايند تصدي امور حكومتي دستگاههای اجرای استان تضعيف شود.
استان آذربایجان غربی ظرفیت های فراوانی به لحاظ ترانزیت کالا از خاورمیانه به کشورهای اروپایی را دارد و می تواند از این موقعیت هم برای رشد و توسعه اقتصادی خود و هم صادرات کالاهای ایرانی به خارج و ایجاد یک بازار مطمئن در منطقه فراهم نماید و با توسعه سرمایه گذاری گام های اساسی برای توسعه بردارد. به تعبیری توسعه اقتصادی استان آذربایجان غربی مستلزم حل موانع جذب سرمایه گذاری است.
یکی از مشکلات سرمایه گذاران آذربایجان غربی هماهنگ نبودن بانک های عامل با یکدیگر است، این مشکل برای سرمایه گذاران داخلی به دلیل ارتباطات قابل تحمل است اما سرمایه گذار خارجی را اذیت می کند و نبود هماهنگی و موازی کاری دستگاهها از جمله عوامل دیگری است که در کندی جذب سرمایه گذاری موثر است و بجای اینکه بانک ها موتور محرکه تولید و سرمایه گذاری باشند به عنوان مانع سرمایه گذاری عمل می کنند.
از سوی دیگر بروکراسی شدید اداری و دیوانسالاری حاکم در بانک ها نیز مانند سایر دستگاههای اجرایی باعث شده تا روند سرمایه گذاری کند شود. همچنین بانک های عامل نیز در عمل تسهیل کننده امر سرمایه گذاری نیستند. بانک ها به جای از میان برداشتن مشکلات ارزی، مالیاتی و گمرکی، به عنوان یکی از موانع سرمایه گذاری در اقتصاد کشور و استان مطرح هستند.
کارشناسان اقتصادی معتقدند تهیه نقشه راه برای جذب سرمایه گذار در استان از نیازهای اساسی آذربایجان غربی است و با توجه به اینکه نقشه های ناحیه ای جامع تدوین شده و ملاک و معیار سرمایه گذاری در استان این نقشه است از این رو مرکز سرمایه گذاری استان باید بر اساس نقشه ناحیه جامع تدوین شده پیش رود و بانک های عامل را وارد میدان کند.
این در حالی است که باید جذب سرمایه گذاری از طریق پنجره واحد تجاری و بانک های عامل صورت گیرد و رسیدگی خارج از نوبت به پروژه هایی که نیاز به جذب سرمایه گذار دارند از برنامه هایی است که باید در اولویت کاری بانک های عامل قرار بگیرند و هر بانک نباید به صورت واحد سرمایه گذاری کند. در زمینه معادن استان نیز ظرفیت های فراوانی وجود دارد و سرمایه گذاری در زمینه فرآوری و اکتشاف نیز باید جزء اولویت های کاری باشد.
این در شرایطی است که حل موانع و مشکلات جذب سرمایه در استان وظیفه تمام دستگاههای اجرایی است و این امر کار گروهی و هماهنگ دستگاهها را می طلبد تا شاهد توسعه همه جانبه اقتصادی استان باشیم.
این در شرایطی است که در سال گذشته طرح صنعتی و تولیدی محصولات شوینده، بهداشتی و آرایشی با 60درصد مشارکت خارجی و تصویب 10 میلیارد ریال تسهیلات بانکی برای خرید قالب های مورد نیاز، طرح صنعتی و تولیدی انواع فیوزهای مینیاتوری، چراغ های سقفی و جعبه فیوز با 100 درصد مشارکت خارجی و تصویب 10 میلیارد ریال برای اجرای طرح توسعه و طرح مجتمع ورزشی کارتینگ با 100 درصد مشارکت خارجی و تصویب 4 میلیارد ریال تسهیلات بانکی برای تکمیل عملیات اجرایی آن از جمله طرح هایی هستند که مورد تصویب کارگروه اشتغال و سرمایه گذاری استان قرار گرفت و مراحل اجرایی آنها آغاز شد که با اجرای سه طرح مذکور در مجموع برای 200 نفر اشتغال زایی خواهد شد.
این در حالی است که سرمایه گذاری در حوزه کشاورزی و منابع طبیعی نیز با مشکلات عدیده ای مواجه است و طبق گفته مسئولان این بخش، عدم تطابق اعتبارات تخصیصی با نیاز فعلی منطقه به لحاظ انجام عملیات آبخیزداری، عدم اعمال مدیریت جامع و یکپارچه در حوزههای آبخیز و پایین بودن سطح تعامل و هماهنگی دستگاههای اجرایی دیگر با بخش آبخیزداری آذربایجان غربی در اجرای پروژههای عمرانی و نبود دیدی جامعنگر و هدفمند در برنامههای قبلی نسبت به مقوله آبخیزداری در تدوین برنامههای توسعهای آذربایجان غربی از جمله چالشهای پیش روی طرحهای آبخیزداری است.
مشکلات فرهنگی و پایین بودن سطح آگاهی بهرهبرداران حوزههای آبخیز نسبت به اهمیت آبخیزداری، عدم حمایت سیستم بانکی از طرحهای آبخیزداری، کمبود کارشناس فنی و عدم تناسب نیروی تخصصی موجود با وظایف و مأموریتهای محوله و عدم وجود اطلاعات و نقشههای پایه کافی به منظور اولویتبندی مناطق اجرایی با توجه به تهدیدات ذکر شده مانند سیل، زلزله، رانش و لغزش از دیگر چالشهای پیش روی طرحهای آبخیزداری آذربایجان غربی است.
از سوی دیگر، تخصیص اعتبارات لازم متناسب با نیاز آذربایجان غربی به عملیات آبخیزداری و اهداف پیشبینی شده در برنامه پنجم توسعه، توجه افزونتر به موضوع آبخیزداری در برنامهریزیها کلان آذربایجان غربی و کشور و تأمین نیروی کارشناسی مورد نیاز از جمله راهحلهای مورد نظر برای مرتفع ساختن چالشهای مذکور است.